BM: Radikal Adımlar Atılmazsa Dünya 3 Derece Isınabilir

BM tarafından yeni yayımlanan bir rapora göre, ülkelerin iklim değişikliğini sınırlamak için verdikleri mevcut emisyon taahhütleri, sıcaklığı sanayi öncesi döneme göre bu yüzyılda neredeyse 3 derece artıracak.

BM Çevre Programı’nın (UNEP) Yıllık Emisyon Açığı raporu, ülkelerin iklim değişikliği ile mücadele taahhütlerini ihtiyaç duyulan miktar ile karşılaştıran bir değerlendirme yaparak, hükümetlerin iklim eylemini artırmazsa dünyanın sanayi devrimi öncesindeki seviyelerin üzerinde 2.5 derece ile 2.9 derece arasında bir ısınma ile karşılaşacağını belirledi.

Bilim insanları, 3 derecelik ısınmayla dünyanın buz tabakalarının hızla erimesinden Amazon Yağmur Ormanları’nın yok olmasına kadar geri dönüşü olmayan pek çok felaket noktasından geçebileceğini öngörüyor.

BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, “Mevcut eğilimler gezegenimizi 3 derecelik ölümcül bir sıcaklık artışına doğru itiyor. Emisyon açığı daha çok bir emisyon kanyonuna benziyor” dedi.

Dünya liderleri, Paris Anlaşması’nın sıcaklık artışını 1.5°C’de tutma hedefini koruma amacıyla 30 Kasım-12 Aralık arasında Dubai’de düzenlenecek yıllık BM iklim zirvesi COP28’de bir araya gelecekler.

Buna karşın yeni BM raporu, bu hedefin hâlâ ulaşılabilir olduğuna dair umutları pek yükseltmiyor. Rapora göre, gezegeni 1.5 derecelik sıcaklık artışında tutabilmek için seragazı emisyonlarının 2030’a kadar %42 oranında azalması gerekiyor.

En iyimser emisyon senaryosunda bile ısınmayı 1,5 derece ile sınırlama şansı yalnızca %14. Çalışma, 1.5 derece hedefini yakalamanın artık çok zor olduğuna işaret eden ve sayıları giderek artan bilimsel kanıtlara ekleniyor.

Küresel seragazı emisyonları 2021’den 2022’ye %1,2 artarak 57,4 gigaton karbondioksit eşdeğeri ile rekor seviyeye ulaştı.

Rapor, ülkelerin her beş yılda bir güncellemeleri gereken Ulusal Katkı Beyanları’nı değerlendirdi ve bu planların tamamen uygulanması durumunda dünya ne kadar ısınabilir sorusuna cevap aradı.

Rapor, sıcaklıkların 2,9 derece artışına yol açacağı koşulsuz vaatlerle, ısınmayı 2,5 derecede tutacak koşullu taahhütleri karşılaştırıyor. Raporun baş bilimsel editörü Anne Olhoff, geçen sene çıkartılan rapor ile bu senenin raporu karşılaştırıldığında temelde bir farklılık olmadığını belirtti.

Tahmin edilen ısınma düzeyi, 2100’e kadar 2.4°C ile 2.6°C arasında bir artışa işaret eden 2022 projeksiyonlarında biraz daha yüksek. Bunun sebebi 2023 raporu için daha fazla iklim modeli ile simülasyon yapılması.

Buna karşın dünya, 2015 yılında Paris Anlaşması’nın kabul edilmesinden bu yana ilerleme kaydetti. Olhoff, o dönemdeki emisyonlara dayalı ısınma tahminlerinin “şu an olduğundan çok daha yüksek” olduğunu söyledi.