Kadın delegelerin “toksik” davranışlar üzerine yaptığı şikayetler, iki düzine ülkeden protesto mektuplarının gelmesine neden oldu.
YAZI: Attracta MOONEY ve Camilla HODGSON
ÇEVİRİ: Aslı ATAKAN
BM iklim müzakerelerindeki kadın delegelerin, erkek delegeler tarafından zorbalığa uğradıklarını, suistimal edildiklerini ve cinsel tacize uğradıklarını iddia etmeleri, bu yılki COP28 zirvesine derin bir gölge düşürüyor.
Bu ay Bonn’da yapılan BM görüşmelerine katılan delegeler, Financial Times’a kadın delegelerin, erkek meslektaşları tarafından baskı veya tacize maruz kaldığı birkaç örnekten bahsetti ve istismar edici davranışlardan endişe duyan 24 ülkeden protesto mektupları yağdı.
Meksika Yetkili Kurul Başkanı Camila Zepeda da Financial Times’a, geçen yıl Mısır’da gerçekleşen COP27’de, bir erkek delegeden uygunsuz mesajlar almak dahil olmak üzere, cinsel tacize uğradığını söyledi.
Zepeda, bahsi geçen zamanda bunu rapor etmedi, ancak BM görüşmelerinde kadınların hâlâ tacize uğradıklarını söylemesi üzerine çekinmeden sesini yükseltmeye karar verdi: “Herkesin güvende olması için ileriye dönük önlemlere ihtiyacımız var.”
Olaylar hakkında bilgi sahibi olan bir kişi ise, başka cinsel taciz vakalarının da COP27’de resmi olarak rapor edildiğini öne sürdü.
Meksika, ABD, İngiltere, Almanya, Peru ve Kanada’nın da içinde olduğu iki düzine ülke, görüşmelerde “tacizsiz bir ortamın sağlanması” için harekete geçme çağrısında bulunarak BM’ye yazı yazdı.
Financial Times tarafından görülen mektup, organizatörleri “BM İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi (UNFCCC) çalışmalarında, müzakere odalarının içinde ve dışında, kadın delegelere nasıl davranıldığına özellikle dikkat etmeye ve tüm katılımcıların kendilerini, saygılı ve güvenli çalışma ortamının bir parçası olarak hissetmelerini sağlamaya” çağırdı.
İddialar, bu yılın sonunda, bir petrol ülkesi olan Birleşik Arap Emirlikleri’ndeki COP28’e bir başka darbe daha indirdi. BM Genel Sekreteri António Guterres, petrol ve gaz endüstrisinin menfaatleri doğrultusunda, sürecin baltalandığı konusunda uyarıda bulundu.
Bonn Konferansı’nın sonunda konuşan UNFCCC İcra Sekreteri Simon Stiell ise, “oturum sırasında uygunsuz davranışların gerçekleştiği konusunda kendisine bilgi verildiğini” doğruladı.
Stiell “Net bir şekilde ifade etmek istiyorum. Rahatsızlık verme, cinsiyetçilik, zorbalık veya cinsel taciz, UNFCCC sürecinde kabul edilemez” diye ekledi.
Sözleşmenin, Dubai’deki COP28 İklim Zirvesi öncesinde, davranış kurallarını güncelleyip güncellemeyeceğini ve yeni önlemler alıp almayacağını değerlendirdiği anlaşılıyor.
COP28 etkinliğinin tartışma ana hatlarının belirlenmesinde çok önemli olan Bonn’daki görüşmelere yaklaşık 8.000 kişi kaydoldu.
Avrupa’nın önde gelen ülkelerinden bir kadın müzakereci, Bonn’da, son iki hafta içinde zorbalık ve tacize dair “doğrudan örnekler”in yer aldığını, kadınların “caydırıcı davranışlar” ve “uygun olmayan dille” karşılaştıklarını belirtti.
İki kişi, Bonn’daki zorbalık suçlamalarının birçoğunun, erkeklerin “güvenilirliklerini baltalamaya” çalıştıkları iddia edilen Meksika delegasyonundaki kadınlardan geldiğini söyledi.
Üst düzey bir delege şu yorumda bulundu: “İnsanlar, istedikleri gibi konuşup davranabileceklerini düşünüyor. Duyguların yüksek olduğu bir durumla karşı karşıyayız, ancak bu, erkeklere kadınları suistimal etme izni vermez.”
Almanya’daki görüşmelere katılanlar, kadınların toplantılarda erkek meslektaşları tarafından “küçümsendiğinin”, erkek delegelerin uzun uzadıya konuştuklarının ve bağırdıklarının iddialar arasında yer aldığını ifade etti.
G20 ülkelerinden bir kadın müzakereci, BM konferanslarında “bir kültür sorunu” olduğunu ve konferansların “çok fazla toksik alfa erkek davranışı” yüzünden bozulduğunu söyledi.
Kadın vekil, “Durum çok saldırgan. Erkekler bu konferanslardayken daha kötü davranıyorlar. Adeta vahşi batı gibi” diye ekledi.
Salı günü Bonn’da kaydedilen bir durum değerlendirmesi oturumunda, İsviçre, AB ve Avustralya’dan konuşmacılar “uygunsuz” ve “kabul edilemez” davranış raporlarını not ettiler ve kınadılar.
UNFCCC ofisi, yorum yapmayı reddetti. COP28, konu hakkında, “Sözleşme, bu durumu ciddiye aldığına dair tam bir güvene sahip. COP28 Başkanlığı’nın, her türlü ayrımcılığa, ırkçılığa veya tacize karşı sıfır toleransı var” ifadelerini kullandı.
Haberin aslına buradan ulaşabilirsiniz.
