BM: Dünya İklim Krizine Uyum için Yeterli Parayı Bir Araya Getirmekten Oldukça Uzak

Dünya, az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin iklim krizinin giderek artan tehlikeli etkilerine uyum sağlamasına yardımcı olmak için para toplamakta çok yetersiz kalıyor.

BM Çevre Programı’nın (UNEP)  “Uyum Açığı: Çok Az, Çok Yavaş – İklim Uyum Planlarındaki Başarısızlık Dünyayı Riske Atıyor” isimli raporu iklim krizinin kötüleşen etkilerinin, uyum için çok daha fazla fon sağlanmadığı takdirde insanların koruma sağlama yeteneğini ezeceğini ve gelecek nesiller için “darbelere” yol açacağını ortaya koydu.

İklim uyumu, yükselen sel sularına karşı savunma hazırlamayı, yoğunlaşan siklonlara karşı barınakları ve kötüleşen sıcak hava dalgaları ve kuraklık sırasında insanları korumak için acil durum planlarını içeriyor.

Rapor, ülkelerin %80’inin uyum planlarını başlattığını, ancak yalnızca üçte birinin ölçülebilir hedefleri olduğunu tespit etti. Çalışma ayrıca, iklim planlarını eyleme dönüştürmek için gereken finansman açığının kapatılmasının küresel bir öncelik haline getirilmesi çağrısında bulundu.

BM Genel Sekreteri António Guterres de, milyonlarca hayatı “iklim katliamından” kurtarmak için iklim adaptasyonu fonunda çarpıcı bir artışa ihtiyaç olduğunu söyledi. Guterres, savunmasız insanları korumak için zengin ülkeler tarafından gerekli finansmanın sadece küçük bir kısmının bugüne dek verildiğini ekledi.

İklim eyleminin üç temel formu bulunuyor: Etkileri sınırlamak için emisyonları azaltmak, etkiler kaçınılmazsa bunlara uyum sağlamak ve uyum sağlanamayan etkilere maruz kalan topluluklarda yeniden inşanın finansmanını sağlamak.

Geçen hafta yayımlanan bir dizi rapor, bugüne kadar küresel karbon emisyonlarını azaltma eyleminin ciddi biçimde yetersiz olduğunu ortaya koymuştu. Kayıp ve zarar konusunun ise COP27’nin ana odak noktalarından biri olması bekleniyor.

UNEP’in Uyum Açığı raporu ise uyum fonunun hızlı bir şekilde güçlendirilmesi gerektiğini rakamlarla ortaya koyuyor. Gelişmekte olan ülkelere uyum ve emisyon azaltımı için sağlanan toplam finansman 2020’de bir önceki yıla göre %4 artarak 29 milyar dolara ulaşırken, bu ülkelerde 2030’a kadar yıllık 160 ila 340 milyar dolar arasında, 2050’ye kadar 315-565 milyar dolar arasında finansman ihtiyacının ortaya çıkacağı tahmin ediliyor.

Gelişmiş ülkeler, geçen yıl yapılan COP26‘da, bunu 2025 yılına kadar 40 milyar dolara çıkarma sözü vermişlerdi.

Rapor, uyum açığının kapatılmasını önlemek için benzeri görülmemiş bir siyasi irade ortaya konulması ve uzun vadeli yatırımların bir an önce hayata geçirilmeye başlanması için çağrıda bulunuyor.

Guterres, “UNEP raporu, dünyanın insanları iklim krizinin halihazırdaki etkilerinden korumakta başarısız olduğunu açıkça ortaya koyuyor. Milyonlarca hayatı iklim katliamından kurtarmak için uyum yatırımında küresel bir artışa ihtiyacımız var. Gelişmekte olan dünyadaki uyum ihtiyaçları, 2030 yılına kadar yılda 340 milyar dolara kadar fırlayacak. Yine de bugünkü adaptasyon desteği bu miktarın onda birinden daha az. Bedeli en savunmasız insanlar ve topluluklar ödüyor ki bu kabul edilemez” dedi.

UNEP İcra Direktörü Inger Andersen ise “2022 boyunca gördüğümüz gibi, iklim değişikliği insanlığa darbe üstüne darbe indiriyor. Dünya, iklim değişikliğinin etkilerini sınırlandırmak için emisyonlarını acilen azaltmalı. Ancak, halihazırdaki ve gelecek etkilere uyum sağlama çabalarını da acilen artırmalıyız. Ülkelerin Glasgow İklim Paktı’ndaki güçlü sözlerinin, COP27’den başlayarak uyum yatırımlarını ve sonuçlarını artırmak için güçlü eylemlerle desteklemesi gerekiyor” diye konuştu.