Biden Giderayak Büyük Bir Sondaj Yasağı Getirdi

Biden, Trump’ın başkanlık görevini devralmasından hemen önce, ABD’nin kıyı sularında fosil yakıt çıkarmaya yönelik sondaj çalışmalarına yasak getiren bir karar aldı. Tüm Atlantik Kıyısını, Doğu Meksika Körfezi’ni, Kaliforniya, Oregon ve Washington’ın Pasifik kıyısını ve Bering Denizi’nin bir bölümünü kapsayan yasak, bugüne kadar ki en büyük okyanus koruma alanı olma özelliğini de taşıyor.

Joe Biden, seçimlerde fosil yakıt üretimini artırma vaatlerinde bulunan Donald Trump’ın ABD’nin yeni başkanı olarak görevi devralmasına haftalar kala, ülkedeki büyük bir kıyı alanında deniz sondajını yasakladı.

ABD Başkanı’nın yasağı, tüm Atlantik kıyısını, Doğu Meksika Körfezi’ni, California, Oregon ve Washington’ın Pasifik kıyılarını ve Alaska’nın Bering Denizi’ndeki bir bölgeyi kapsıyor.

Yasağa dair Beyaz Saray’dan yapılan açıklamada, bu kararın 253 milyon hektar, yani 625 milyon dönümlük bir su alanını koruduğu belirtildi. Trump, 20 Ocak’ta Beyaz Saray’a geri döndüğünde, “yasakları derhal kaldıracağını” söyledi. Ancak bunun kolayca yapılabilip yapılamayacağı belirsizliğini korumaya devam ediyor.

Mevcut Başkan Biden ise bir açıklamasında şunları söyledi:  “İklim krizi, ülke genelindeki toplulukları tehdit etmeye devam ederken ve temiz enerji ekonomisine geçiş yaparken, şimdi bu kıyıları çocuklarımız ve torunlarımız için koruma zamanı. Yasak koyduğum alanlardaki fosil yakıt potansiyeli görece minimal düzeylerde. Yeni kiralama ve sondajın getireceği çevresel etkileri ve halk sağlığını göz önüne alınınca, ekonomik risklerin buna değmeyeceği benim için açık.”

Bilim insanları, felakete yol açacak iklim etkilerinden kaçınmak için petrol ve gaz üretiminin radikal bir şekilde kesilmesi gerektiğini net bir şekilde ifade ediyor. Söz konusu yasağın bir son tarihi bulunmadığından, Trump için bunu geri almanın hukuki ve siyasi açıdan zor olabileceğine de dikkat çekiliyor.

Yasağın Kalkması İçin Kongre’ye Başvurmak Şart

Biden, bu hamleyi 1953 tarihli Outer Continental Shelf Lands Act (Dış Kıta Sahanlıkları Yasası) çerçevesinde yaparken, bu yasa, federal hükümete açık deniz kaynaklarının sömürülmesi konusunda yetki veriyor. Toplamda sekiz başkan, bu yasa altında sondaj yapılan bölgelere yasaklar getirdi. Bunlar arasında Trump da yer alırken, Trump, Florida, Georgia ve Güney Karolina kıyılarında petrol ve gaz çıkarılmasını yasaklamıştı.

Ancak, bu yasa, başkanların sondaj yasağını tek taraflı olarak iptal etmesini açıkça öngörmüyor. Böyle bir hamlede bulunabilmeleri için de Kongre’ye başvurmaları gerekiyor.

Ancak tüm bunlara rağmen Trump, Biden’ın hamlesini geri alacağını vaat etti. Başkan adaylığı sırasında sözcülüğün yürüten Karoline Leavitt ise Biden’ın kararı için “utanç verici” ifadesini kullandı ve hatta gelecek yönetimin “delice sondaj yapacağını” aktardı.

Pazartesi günü, muhafazakâr radyo sunucusu Hugh Hewitt ile yaptığı bir röportajda Trump, bu kuralın ilk gününde geri alınacağını söyleyerek, “Yasakları hemen kaldıracağım. Bunu kaldırma hakkım var” dedi.

Çevreciler Kararı “Okyanus Zaferi” Olarak Nitelendiriyor

Öte yandan, çevre grupları Biden’ın bu kararını memnuniyetle karşıladı. Küresel çapta okyanus koruma çalışmaları yürüten bir STK olan Oceana’nın iklim ve enerji direktörü Joseph Gordon, “Bu karar okyanuslarla ilgili epik bir zafer. Değerli kıyı topluluklarımız artık gelecek nesiller için korunmuş durumda” dedi.

İklim değişikliğiyle mücadele üzerine çalışan ABD merkezli bir STK olan Evergreen Action’ın yürütme direktörü Lena Moffitt de, her iki partiye mensup ABD’lilerin okyanusları büyük petrol şirketlerinden korumaya destek verdiğini ifade ederek şunları söyledi:

“Başkan Biden’ın bugünkü cesur hamlesi, iklim hedeflerimize ulaşmak ve iklim krizinin en kötü etkilerinden kaçınmak istiyorsak, petrol ve gaz üretiminin devam eden genişlemesine artık tahammül edemeyeceğimize vurgu yapıyor.”

Yasaklarla ilgili Beyaz Saray ise şu açıklamayı yaptı:

“Bugün yapılan geri çekmelerle Başkan Biden, ABD topraklarının, sularının ve okyanuslarının 670 milyon dönümünden fazlasını korumuş oldu. Bu büyüklük, tarihteki herhangi bir başkanın yaptığından daha fazla bir koruma sağlıyor.”

Biden yönetimi, Aralık ortasında, Paris Anlaşması çerçevesinde iddialı bir iklim hedefi açıkladı ve ABD için 2035 yılına kadar 2005 seviyelerinin %61 ile %66 altında bir sera gazı emisyonu, 2050’ye kadar da net sıfır emisyona ulaşma hedefi belirledi. Trump’ın ise bu hedefi göz ardı etmesi ve ABD’yi Paris Anlaşması’ndan çekmesi bekleniyor.

Görevi devredecek olan Biden, temiz enerji üretimini artırmak ve elektrikli araç kullanımını teşvik etmek için kapsamlı yasalar çıkarmıştı. Ancak tüm bunlara rağmen Biden dönemi, petrol ve gaz üretiminde rekor bir artışa da tanıklık etti ve sondaj ruhsatlarını Trump’tan bile daha yüksek bir oranda dağıttı.

İklim savunucuları ise Biden’dan, Trump’ın yeni görev dönemi başlamadan önce bir iklim acil durumu ilan etmesini talep ediyor.