;
Bilim

Balıkların Geleceği İklim Değişikliğine Bağlı

iklim değişikliği
FOTO:Peter Simmons

FAO’nun yeni raporu farklı iklim değişikliği senaryolarının dünya deniz sistemindeki balık biyokütlesini nasıl etkileyeceğini ortaya koyuyor. Rapora göre 1.5-2 derece altındaki bir ısınma balık stoklarını %10 civarında azaltırken, 3-4 derecelik bir ısınma yüzyıl sonunda stokların %30 ve üzerinde azalmasına neden olacak.

Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü’nün (FAO) yeni raporuna göre, önde gelen üretici ülkelerden, gıda anlamında su ürünlerine bağımlılığı yüksek seviyelerde olan ülkelere kadar, Dünya denizlerinin neredeyse tüm bölgelerinde ticari balık avı miktarını etkileyebilecek potansiyel iklim riskleri gözler önüne serildi.

“Deniz Ekosistemlerine ve Balıkçılığa Yönelik İklim Değişikliği Riskleri” başlıklı rapora göre, ticari balık miktarı, yüksek emisyon senaryosunda, bu yüzyıl ortasında çoğu bölgede %10’luk bir düşüş yaşayabilir. Emisyon oranlarının yüksek ve küresel ısınmanın 3-4 derece arasında olduğu senaryoda yüzyılın sonuna gelindiğinde 48 ülke ve bölgede balık stoklarında %30 ve üzerinde büyük bir azalma bekleniyor.

Bu koşulların tam tersine küresel ısınmanın 1,5-2 derece arasında olduğu senaryoda, yüzyıl sonuna kadar 178 ülke ve farklı bölgelerde %10 ve %10’dan daha düşük bir azalma ile stabil bir durum yaşanacağı öngörülüyor. Kayda değer düşüşler ise, örneğin yüksek emisyon senaryosu altında yüzyılın sonuna doğru, en büyük balık üretici ülkeler arasında olan Peru’da %37,3 ve Çin’de %30,9 ile yaşanabilir.

“Balıkları Düşük Emisyon Kurtarır”

Karşılaştırmalı Ekosistem Modeli Projesi (FishMIP) yardımıyla, FAO ile işbirliği içinde çalışan uluslararası bir araştırmacılar ağının yazdığı rapor, iklim değişikliğinin deniz ekosistemlerine ve balıkçılığa uzun dönemli etkisini bir dizi son teknoloji sayısal model kullanarak ölçtü.

Çalışma, dünya genelinde balıkçılık ve su ürünleri üretiminin 2022’de 223,2 milyon ton ile rekor seviyeye çıktığını gösteren Dünya Balıkçılık ve Su Ürünleri Durumu (SOFIA) raporunun en son baskısının ardından geldi.

Rapor hakkında konuşan FAO Balıkçılık ve Su Ürünleri Bölümü Direktörü Manuel Barange, “İklim değişikliğinin deniz ekosistemleri ve balıkçılık üzerindeki potansiyel etkilerini belirlemek ve bu etkilerle bağlantılı belirsizlikleri ortaya koymak, uygun ölçülerde uyum programları tasarlamak açısından son derece önemli” dedi. Barange şunları ekledi:

“Çalışma, düşük emisyonların, yüksek emisyon senaryosuna kıyasla neredeyse tüm ülkeler ve bölgeler için yüzyıl sonu biyokütle kayıplarını önemli ölçüde azalttığını ortaya koyuyor. Bu durum, iklim değişikliğine karşı alınacak önlemlerin balıkçılık ve su ürünleri için faydalarını gösteriyor.”

Yüzyıl sonunda her iki senaryo altında öngörülen kayıpların karşılaştırılması yapıldığında, emisyonların düşürülmesinin neredeyse tüm ülkeler ve bölgeler için önemli faydalar sağladığı ortaya çıkıyor. Bu duruma gıda ve geçim için balıkçılığa yüksek düzeyde bağımlı olan ve iklim değişikliğinin ekolojik ve sosyo-ekonomik risklerinden en çok etkilenen Gelişmekte Olan Küçük Ada Devletleri de dahil.