Yeni bir araştırma, sekiz AB ülkesinin ve İngiltere’nin ulusal ölçekteki iklim yasalarını analiz ediyor. Analiz, AB iklim yasası tartışmasına katkı sağlayabilecek ortak unsurları ve iyi uygulama örneklerini ortaya koyuyor.
Avrupa Komisyonu iklim yasası teklifini 26 Şubat’ta yayımlamaya hazırlanırken, iklim değişikliği konusundaki önde gelen düşünce kuruluşlarından Ecologic Institute tarafından hazırlanan “Sıfır emisyonlu yönetim araçları” raporu, sekiz Avrupa Birliği (AB) üye ülkesi (Fransa, Almanya, İrlanda, İspanya, Hollanda, İsveç, Danimarka ve Finlandiya) ve İngiltere’deki iklim yasalarını analiz ediyor. Rapor, AB’deki karar vericiler ve ilgili paydaşların yanı sıra, ekonomisini karbondan arındırma hedefine yönelik çalışan ülkeler için hazırlandı. Analiz ayrıca, AB iklim yasası hakkındaki tartışmaya katkı sunarak, Birliğin mevcut mevzuatındaki boşluklara dikkat çekiyor.
Hükümetler, iklim değişikliğiyle mücadele etmek ve ekonomilerini karbondan arındırmak üzere düzenlemelere gereksinim duyuyor. Bu önemli görevi yerine getirmek için küresel ölçekte birçok hükümet yeni araçlar geliştiriyor. Bu kapsamda inşa edilen çözümlerin arasında iklim yasaları öne çıkıyor. Günümüzde AB’de yer alan ülkelerin yarısı, iklim değişikliği konusundaki yasalarını birçok partinin desteğiyle kabul etmiş durumda ya da kanun tasarısı hazırlık aşamasında.
İklim Haber'i Telegram'da Takip Edin!İklim Haber'i Linkedin'de Takip Edin!
Bu yasalar, politika oluşturma sürecini bilimsel bilgiye dayandırıyor. İklim yasaları aynı zamanda, iktidardaki hükümetlerin seçim süreçleriyle değişmesi sonucu verilen taahhütlerin iptal edilmesine karşı güvenlik önlemi alan bir yapıya sahip. Yasalar aynı zamanda, hükümetlerin uzun vadeli iklim hedeflerine verdiği önemin altını çizerek piyasaya yatırımlarını şekillendirme olanağı tanıyor.
Örneğin İngiltere yaklaşımı, yaşanan siyasi çalkantılar ve hükümet değişikliklerinden etkilenmedi. İngiltere meclisi, 2016’daki Brexit referandumundan yalnızca bir ay sonra, 2028-2032 dönemi için beşinci emisyon bütçesini kabul etti. Emisyon bütçelerinin 12 yıl önceden belirlenmesi, emisyon azaltım hedeflerinin mevcut siyasi ihtiyaçlar yerine uzun vadeli iklim hedeflerini göz önünde bulundurduğunu gösterdi. Bu durum, iklim politikası ihtiyaçlarına dayalı tarafsız bir tartışmayı da mümkün kılıyor. İklim konusundaki yasal düzenlemeler aynı zamanda şirketlere ihtiyaç duydukları yatırım ve planlama güvencesini sağlıyor.
Ecologic Institute iklim bölüm başkanı olarak görev yapan ve raporun başyazarı olan Matthias Duwe, “İklim yasası, hükümetlerin uzun vadeli iklim hedeflerinin ciddiyeti konusunda ekonominin tüm sektörlerine net bir mesaj verilebilmesi için mükemmel bir araç. Bu, şirketlere ihtiyaç duydukları yatırım ve planlama güvencesi vermesinin yanı sıra, hükümetlerin iklim değişikliğiyle mücadelede attıkları adımların şeffaflığını da sağlıyor. Rapor, ülkelere ekonomilerini karbondan arındırmak amacıyla atacakları adımlarda yürürlüğe konacak iklim yasalarını geliştirmede bir yol haritası sunuyor. Üye ülkelerdeki iyi uygulama örnekleri ve AB ölçeğindeki iklim yasası hazırlığı sırasında alınması gereken dersleri içeriyor” diyor.
Raporun yazarlarından Nick Evans, araştırma kapsamında inceledikleri dokuz ülkenin tamamında, Avrupa ölçeğinde böyle bir zorunluluk olmamasına rağmen, bilimsel danışma kurullarına sahip olmalarının öne çıktığını belirtiyor ve ekliyor: “İngiltere’nin başlattığı bilimsel komite örneğini diğer ülkeler de hayata geçirmiş gibi görünüyor. İmkan tanındığı durumda bu bilimsel danışma kurulları, politika belirleme süreçlerinde bilimsel bilginin önemini artırabilir ve hükümetleri sorumlu tutabilirler.”
Çalışmada Yer Alan Ülkeler Yasada Hangi Aşamada?
İspanya
– Mevcut yasanın kabul edilmesinin ardından, daha güçlü hale getirilmesi amacıyla gözden geçiriliyor.
İngiltere
– İngiltere’nin dünyaya öncülük eden iklim yasası, geçtiğimiz yıllarda belirlenen bir dizi ulusal çerçeve kanundan ilham alsa da hedeflerin uzun vadeli hale getirilmesi Paris Anlaşması müzakerelerine doğru gerçekleşti. Mevcut yasanın kabul edilmesinin ardından, daha güçlü hale getirilmesi amacıyla gözden geçiriliyor.
İrlanda
– Mevcut yasanın kabul edilmesinin ardından, daha güçlü hale getirilmesi amacıyla gözden geçiriliyor.
İsveç
– İsveç ve İrlanda dışındaki AB ülkelerindeki iklim yasalarının çoğu, farklı formlarda net sıfır emisyon hedefi belirliyor.
Danimarka
– Mevcut yasanın kabul edilmesinin ardından, daha güçlü hale getirilmesi amacıyla gözden geçiriliyor.
Ülkeler İklim Yasalarında Hangi Aşamada?
– İklim yasalarını hazırlayan / taslağını oluşturan ülkeler: İspanya, İrlanda, Hırvatistan, Letonya, Slovenya
– İklim yasası oluşturmayı planlayan ülkeler: Belçika, Lüksemburg, Portekiz, İtalya
AB’nin İklim Yasası Günümüzde Ne Şekilde Uygulanıyor?
AB üye ülkelerinin yarısından fazlasında kapsamlı bir iklim yasası yürürlükte ya da hazırlanma aşamasında. Avrupa Komisyonu, 26 Şubat’ta iklim değişikliğiyle mücadele konusundaki İklim Yasası tasarısını kamuoyuyla paylaşacak. 1 Aralık 2019’da göreve başlayan Avrupa Komisyonu’nun yeni Başkanı Ursula von der Leyen, öne çıkan projesi Avrupa Yeşil Düzen girişimini tanıtırken, görev süresinin ilk 100 gününde Avrupa ölçeğindeki İklim Yasası’nı gündeme getirmeye söz vermişti. Bu “Yasa”, Avrupa’nın ekonomisini karbondan arındırmak için önemli bir adım. Yasa, AB üye ülkelerindeki mevcut iklim yasalarında yer alan ve Birliğin 2050 yılından önce ekonomisini karbondan arındırmayı engelleyebilecek boşlukları doldurmasına imkân sağlayabilir.
