Avrupa Konseyi toplantısı öncesinde, birçok farklı görüşü temsil eden çok sayıda kurum, Avrupa’daki liderlere, Avrupa Konseyi’nde tartışılan kurtarma paketinin yeşil ve adil şekilde planlanması, Avrupa Yeşil Düzeni’nin değerlerini destekler nitelikte olması ve halk sağlığı ile istihdamı merkeze koyma çağrısı yaptı.
Avrupa Birliği’ndeki hükümetlerin en üst düzey yetkilileri, birliğin 27 üye ülkesinin 2021 yılı bütçesi anlamına gelen 2021-27’nin yenilenmesi ve Çok Yıllık Mali Çerçeve’yi (Multiannual Financial Framework, MFF) görüşmek üzere aylar sonra ilk kez bugün (17 Temmuz) bir araya geliyor. Yarında devam edecek toplantıda aynı zamanda Yeni Nesil AB (Next Generation EU, NGEU) olarak bilinen yeni ekonomik toparlanma aracı da müzakere edilecek. Ortaya çıkacak anlaşma, AB’yi Avrupa Yeşil Düzeni’ne hizmet edecek şekilde ekonominin yeşil ve dirençli bir vizyonla toparlanması için doğru yola sokabilir; ancak bu anlaşma gerçekleşmezse de gelecek nesiller sürdürülebilir olmayan bir geleceğe maruz kalabilir.
Avrupa Konseyi toplantısı öncesinde, Konseyin başkanlığını yapan Charles Michel tarafından yayınlanan müzakere metnine göre, AB bütçesi ve “İyileştirme ve Dayanıklılık Aracı” kapsamındaki harcamaların en az %30’unun iklim hedeflerini desteklemesi gerekiyor. Ayrıca bu harcamaların tamamının Paris Anlaşması hedefleriyle uyumlu olması ve “çevreye zarar vermeme” ilkesine uygun olması gerekiyor. Bu yılın başındaki planla karşılaştırıldığında bu miktar, iklim için 95 milyar euro ek finansmana denk geliyor.
AB üyeleri bu hafta sonu, iklim için tahsis edilen harcamaların hacmini artırma ve ‘Yeni Nesil AB’ araçlarını genişletme fırsatına sahip olacaklar. Ayrıca, Yeşil Düzen hedefleriyle uyumlu olmayan yatırımları dışarıda bırakarak “çevreye zarar vermeme” ilkesini de güçlendirilebilme şansları olacak.
Avrupa’nın iklim değişikliği ve enerji dönüşümü konusunda çalışan düşünce kuruluşu E3G’nin Brüksel Ofisi yöneticisi Manon Dufour “Yeni Nesil AB ve bir sonraki AB bütçesi, birliğin yeşil, dirençli ve adil hale gelmesi için tarihi bir fırsat. Avrupa çapında gerçekleşen girişimler ve eylemlerin ortak noktası yeşil ve adil bir toparlanma talebi. İnsanlar bir araya gelerek, Avrupa liderlerini Avrupa bütçesinin iklim kapsamını ve toparlanma planlarını iyileştirmeye ve gelecek nesillerle işbirlikleri geliştirmeye davet ediyor. Bununla birlikte, Avrupa bütçesinin ve pandemi sonrası kurtarma planlarının iklim kapsamının artırılması, toplumun farklı kesimlerinin endişelerine siyasi çözüm sunuyor. İdari yöneticiler için fonların akıllıca harcanması sağlanırken, Güney ve Doğu Avrupa için iklim hedeflerine ulaşmanın yanı sıra, ekonomilerini canlandırmak için ek gelir yaratıyor” dedi.
Vatandaşlar, sivil toplum kuruluşları, ulusal ve yerel yöneticiler, Avrupa’nın liderlerini uygulanabilir bir “Yeşil Toparlanma” için uzlaşıya varmaya çağırıyor.
Bu bağlamda, hem sanal hem fiziksel olarak planlanan eylemler, müzakerelerdeki çıkmaza giren konuların, geleceği göz önünde bulunduran sürdürülebilir bir ekonomi lehine ilerlemesini amaçlıyor. İklim değişikliğini merkezine alan bu eylemler serisinde toplumun farklı kesimleri bir araya geliyor. İklim bilimciler, aktivistler ve Nobel ödülüne sahip en genç insan olan Malala Yousafzai gibi ünlülerin de dahil olduğu sanal eylemler düzenleniyor.
Binlerce kişi, Greta Thunberg tarafından kaleme alınan ve Yousafzai’nin ve Leonardo Di Caprio’nun da imzacı olduğu mektupta, AB liderlerinin iklim krizini bir kriz olarak ele almalarını talep ediyor.
27 gençlik hareketi, üye devletlerin tamamından Konsey toplantısı sırasında iklim değişikliği konusunda harekete geçmelerini talep ediyor. V4 Capitals şemsiyesi altında buluşan belediye başkanları ise Almanya Başbakanı Angela Merkel’e açık mektup gönderdi. Slovakya Cumhurbaşkanı Zuzana Čaputová tarafından desteklenen Budapeşte, Bratislava, Prag ve Varşova belediye başkanları, Avrupa Yeşil Düzeni’ni onayladı. Grup aynı zamanda, AB’yi mevcut emisyon azaltım hedeflerini 2030 yılına kadar %55 artırmaya çağırdı.
Avrupa çapında 13 ulusal ve bölgesel yönetimin temsilcileri, AB üyelerinin yeşil toparlanmaya öncelik vermesini talep etti. Under2 koalisyonunun üyeleri, 14 Temmuz’da kamuoyuyla paylaştıkları bildiride, hükümetlerin Yeşil Kurtarma paketlerini önceliklendirirken, ekonomileri desteklemenin yanı sıra iklim değişikliğiyle mücadeleye katkı sağlayacak şekilde yer vermeleri gerektiğini bildirdi. Mektup Almanya, İtalya, İspanya, Belçika, Hollanda, İskoçya, Galler ve Portekiz’den Under2 koalisyonu bünyesindeki bölgesel ölçekteki yöneticilerin ve bakanların imzasını taşıyor. Under2 koalisyonu, 6 trilyon euronun üzerinde toplam GSYİH’ye sahip olan 180,5 milyon vatandaşın yaşadığı bölgeyi temsil ediyor.
C40 Şehirleri, COVID-19 krizi sonrasındaki yeşil toparlanmaya öncülük etme sözü verdi. 700 milyon kişinin yaşadığı 96 yerel yönetimin koalisyonu olan C40 , COVID-19 krizi sonrasındaki ekonomik toparlanma kapsamında sağlık, temiz hava ve yeni istihdam alanlarına odaklanan yeni gündemini oluşturdu.
Green10, AB’deki karar vericilerden İyileşme ve Dayanıklılık Aracı’na dahil edilmemesi gereken sektörler belirlemesini talep eden mektup gönderdi. Avrupa’nın iklim ve çevre politikaları üzerinde çalışan en büyük on sivil toplum kuruluşundan oluşan G10, AB’deki karar vericileri Toparlanma Fonu’nun iklim değişikliğini ve doğanın korunmasını değerlendirmeye davet etti.
