Araştırmacılar, Asya’daki teşvik paketlerinin ekonomiyi canlandırmayı önceliğine alarak çevresel faktörleri yok sayacağından endişeli. Özellikle gelişmekte olan ülkelerdeki kömür yatırımları artışa geçebilir.
Haber: Joe Brock
Çeviri: Çisil Sevinç
Araştırmacılara göre, düşen elektrik talebi ve çevresel kaygılara rağmen, karar alıcıların koronavirüsten etkilenen ekonomiyi kalkındırmaya odaklanması sonucu Asya’daki kömür santralı inşaatlarında artış yaşanacak.
Uluslararası Enerji Ajansı’nın geçen ayki raporunda, karantinaların elektrik kullanımını azaltmasıyla birlikte fosil yakıt talebinde bu yıl ciddi düşüşler yaşanacağı belirtilmişti.
AB, IMF ve BM’nin açıklamalarına göre, böylece Asya’nın da kömür enerjisinden çekilme küresel trendine dahil olabileceği yeşil bir iyileşme fırsatı doğuyor.
Ancak Çin, Güney Kore ve Japonya gibi Asya devlerinin zor günler geçiren kömüre destek fonları sağlayacağının sinyalleri gelmeye başladı. Araştırmacılara göre bu fonlar kısa dönemde verimlilik ve çevre tahribatı konularında zararlara yol açabilir.
İklim düşünce kuruluşu Carbon Tracker’dan Matt Gray, “Çin ve diğer hükümetler ekonomilerinin COVID-19 sonrası güçlenmesini sağlamak amacıyla kömür enerjisine yatırımlar yapabilir. Bu, küresel iklim hedeflerini tehlikeye atıyor ve yüksek maliyetli kömüre bağımlılığı artırıyor” dedi.
Dünyadaki kömürün yarısını üreten ve tüketen Çin, yakın zamanda 2023 yılından itibaren daha fazla şehre kömür santralı kurulması izni vereceğini açıklamıştı.
Ülkede aynı zamanda beş adet santral inşaatı hızlandırıldı ve ülke içindeki elektrik taşıma hatlarına milyar dolarlık yatırımlar yapıldı.
Tüccarların düşük fiyatlardan faydalanması üzerine Çin’in kömür ithalatı Nisan ayında geçen seneye göre %22 oranında artış gösterdi.
Asya’daki kömür enerjisi altyapısı büyük oranda Çin, Güney Kore ve Japonya’nın devlet destekli finansmanına dayanıyor.
Japonya ve Güney Kore’nin, karbon emisyonu taahhütlerine ulaşabilmek için zarar gören endüstrilere destek olmak amacıyla Vietnam ve Endonezya gibi gelişmekte olan ülkelerdeki kömür santralı finansmanını desteklemeye devam etmesi de öngörülüyor.
Araştırmacılar, planlanmış kömür santrallarının çoğunluğunun ekonomik açıdan uygulanabilir olmadığını ve hükümetlere milyarlarca dolarlık borç yükü getireceğini söyledi.
Kömür enerjisini küresel olarak uzun dönemde iyi günler beklemiyor. Hükümetler, bankalar ve enerji şirketleri, kamu ve yatırımcıların baskısından dolayı fosil yakıt yatırımlarından çekilmeye başladı bile.
Fosil yakıtlar, Paris Anlaşması’nın küresel ısınmanın 1.5 derece ile sınırlandırılması hedefini riske atan en büyük etmenlerden biri olarak görülüyor.
Uzmanlara göre, en büyük enerji tüketicisi olan ve en büyük piyasaya sahip Asya’da inşa edilen yeni kömür santralları yüzünden 1.5 derece hedefi ulaşılamaz bir hayal olmaya başladı.
Fosil yakıtlardan çıkışı destekleyen Global Energy Monitor adlı STK, dünya genelinde 638 milyar dolarlık yatırım yapılan 500 gigawatt’lık kömür enerjisi kapasitesinin planlandığı veya halihazırda inşa aşamasında olduğunu ve bunların %80’inin Asya’da olduğunu duyurdu.
Yeni inşa edilecek az sayıda kömür santralı bile emisyonlarını yükseltecek ve Avustralya ve Endonezya gibi ülkelerdeki kömür madenciliğini artıracak.
Japonya’nın en büyük iki bankası, Mizuho Finans Grubu ve Sumitomo Mitsui Finans Grubu, geçen ay kömür finansmanından çekildiklerini duyurmuştu. Ancak bu duyuru, halihazırda ilan edilen projeleri kapsamıyor.
Bankalar, Vietnam’daki 2 milyar dolarlık Vung Ang 2 kömür santralının dahil olduğu projeler hakkında detay vermekten kaçındı. Aktivistler Vietnam’daki santralın yerel halk ve çevre için bir felakete sebep olacağı konusunda uyarılarda bulunuyor.
Güney Kore’de geçen ay seçimi kazanan Demokratik Parti, zaferinin ardından temiz enerji yatırımları ve kömür finansmanının sonlandırılmasını içeren Yeşil Yeni Düzen’i duyurmuştu.
Güney Kore’deki iki devlet bankasının Doosan Heavy Industries ve Construction Co adlı kömür enerjisi şirketlerine 2 milyar dolarlık yardım paketi sunacağı ise daha sessiz bir açıklamayla duyurulmuştu.
Doosan Heavy, emisyon standartları Güney Kore’ye göre daha düşük olan Güney ve Güneydoğu Asya’ya kömür santralı için ekipman sağlamayı planlıyor. Bu planlar arasında, Endonezya’ya inşa edilecek Jawa 9 & 10 adlı 3.5 milyar dolarlık kömür santralları da bulunuyor.
Projeye yakın iki kaynak, Vung Ang 2 ve Jawa 9 & 10 projelerinin küresel yatırımlardaki durgunluk ve kapasiteyi aşan elektriğe rağmen gerçekleştirileceğini söyledi.
Enerji danışmanlığı şirketi Wood Mackenzie’de Asya Pasifik kömür analisti Shirley Zhang, “Kömür, ekonomik ve sosyal istikrarın öncelik verildiği Güneydoğu Asya’da diğer enerji kaynaklarına göre daha az etkilendi” dedi.
Bunların yanı sıra, analistlerin dünya genelinde daha temiz yakıtlara dönüşüm beklentisine rağmen yenilenebilir enerjiyi kısa dönemde kötü haberler bekliyor.
Wood Mackenzie, Asya Pasifik genelindeki 150 gigawatt’lık güneş ve rüzgar enerjisi projelerinin gelecek beş yıl içerisinde finansal maliyetlerin artması sonucu erteleneceğini veya iptal edileceğini öngörüyor.
Güneydoğu Asya temiz enerji fonu sahibi Armstrong Varlık Yönetimi yöneticilerinden Andrew Affleck, “Kömürün yenilenebilirler karşısında herhangi bir avantajı olduğunu düşünmüyorum. Ancak yenilenebilir finansının küresel salgın sonrası gireceği sıkıntılardan dolayı Güneydoğu Asya’daki karar alıcılar çevresel etkileri göz ardı edip Çin’in kömür santralları kurmasına boyun eğebilir” yorumunda bulundu.
Haberin aslına buradan ulaşabilirsiniz.
