G7 zirvesinden çıkan sonuç kimseyi memnun etmezken, Ekim ayında gerçekleşecek G20’ye kadar birlikte hareket edilmezse, COP26’nın başarısız olacağı ifade ediliyor.
Uzmanlara göre G7 liderleri, iklim, COVID-19 ve doğanın çöküşünden oluşan üçlü krizle başa çıkmak için tarihi bir fırsatı geri tepti. Zirve sona ererken önde gelen analistler, Ekim ayında gerçekleşecek G20’ye kadar birlikte hareket edilmezse, COP26’nın başarısız olmaya mahkûm olacağını belirtiyorlar.
Uzmanlara göre, iklim finansmanı konusunda vaatlerini yerine getirmek, gelişmekte olan dünyanın 2022’ye kadar tam olarak aşılanmasını sağlamak ve Afrika, Asya ve Latin ülkelerinin karşı karşıya olduğu borçları yeniden yapılandırmak konularında çok yetersiz kalındı. Eylül ayında yapılacak BM Genel Kurulu, G7 liderlerinin COP26’dan önce somut adımlar atması için kilit tarih olarak belirlendi.
Greenpeace Direktörü Jennifer Morgan, güvenilir bir liderliğe ihtiyaç olduğunu söylerken, bunun, pandemi ve iklim krizini gerçekte oldukları gibi tedavi etmek anlamına geldiğini söyledi: “Birbirine bağlı bir eşitsizlik acil durumu. Zengin ve gelişmekte olan ülkeler arasında ciddi bir güven eksikliği olduğu için G7 zirvesi bizi başarılı bir COP26’ya hazırlamayı başaramadı. Bu çok taraflı güveni yeniden inşa etmek, herkesin aşılanabilmesi için TRIPS muafiyetini desteklemek, en savunmasız ülkeler için iklim finansmanı taahhütlerini yerine getirmek ve fosil yakıtları kati surette siyasettin dışına atmak anlamına geliyor.”
Tufts Üniversitesi Fletcher Hukuk ve Diplomasi Fakültesi Dekanı ve BM eski İklim elçisi Rachel Kyte ise G7 liderlerinin iyi bir iş çıkarmadığını ifade etti. Kyte, anlaşmanın iyi göründüğünü ancak çok az ayrıntının olduğunu belirterek, “Ayrıntılar özellikle düşük güven ortamında önemlidir. Şimdi G7 üyeleri ayrıntıları sunmak için bu yıl her anı kullanmak zorunda. Bu, diğerlerinin COP26’da kazanımlarını güvence altına almak için desteği artıracaktır.100 milyar doları BM Genel Kurulu tarafından gerçeğe dönüştürmek için ayrıntılı bir plana ihtiyacımız var. İklim diplomasisi için büyük bir yıl ve G7 üyelerinin Kasım ayında Glasgow’a gelmeden önce Temmuz’daki G20 finans toplantısında, Eylül’deki BM Genel Kurulu’nda, Eylül’de Kunming’deki COP15’te, IMF/Dünya Bankası yıllık toplantılarında ve Ekim ayındaki G20 zirvesinde seslerini yükseltmeleri gerekecek.”
“Sonuçlar İklim Krizini Ele Almak için Yeterli Değil”
Climate Action International (İklim Eylem Ağı) Direktörü Tasneem Essop ise G7’den çıkan sonucu “Affedilmez. Dar görüşlü. Bencil” diyerek özetledi. Essop, “G7 Zirvesi’nden elde edilen sonuçlar, dünyanın karşı karşıya olduğu birbirine bağlı iki küresel krizi ele almak için yeterli değil: 4 milyon can alan ve milyarlarca insanı, özellikle de gelişmekte olan ülkelerdeki aşılanmamış nüfusu tehdit eden tarihi bir salgın ve giderek daha yıkıcı hale gelen iklim etkileri ile petrol ve gaz gibi fosil yakıtlara yıkıcı bir bağımlılığın sebep olduğu kayıp ve hasar. En zengin ülkeler, COVID-19 aşıları ve tedavileri üzerindeki patentleri kaldırmayı acilen kabul etmeli ve küresel olarak aşı üretimini hızlandırmaya yönelik kaynak ve teknoloji sağlamak için bir plan uygulamalı. Her ne kadar iyi niyetle olsa da aşı bağışlamak, bu salgını bitirmek için verimli, adil veya hızlı bir yol teşkil etmiyor” dedi.
Uzmanlara göre Cornwall’dan gelen iyi haber, iklim değişikliğiyle mücadelenin her gündem maddesiyle ayrılmaz bir şekilde işlenmiş olması. Her G7 ülkesi, 2025 yılına kadar iklim finansmanını artırma ve iyileştirme taahhüdünde bulundu, ancak yalnızca birkaçı net ve yeni taahhütler sundu. Kanada da iklim finansmanı katkılarını artıran ülkeler arasında yer alırken, diğerleri COP26 öncesi taahhütleri gözden geçireceklerini söyledi.
Liderler, 2021 yılına kadar kömürün kamu finansmanını sona erdirmeyi kabul ettiler; Kanada, Almanya, Birleşik Krallık ve Amerika Birleşik Devletleri 2 milyar dolarlık bir kömür geçiş fonunu desteklemeyi kabul etti. Bu anlaşma, Çin’i dünyanın en kirli fosil yakıtının dünyanın en büyük kamu destekçisi olarak dışarıda bırakıyor.
G7 liderleri, Çin’in Kuşak ve Yol inisiyatifine yeşil bir alternatif vizyonu sundu; ancak G7 “Marshall Planı” veya “Build Back Better World” (Daha İyi Bir Dünyayı Yeniden İnşa Edelim) girişiminin ayrıntılara ihtiyacı olduğu ve bunların BM Genel Kurulu tarafından Eylül ayında gerçekleştirilmesi gerektiği vurgulanıyor.
Futures at Chatham House Araştırma Direktörü Bernice Lee, “G7’nin kömüre sırt çevirdiğini görmek güzel ama sözler yeterli değil. Artık gelişmekte olan ülkelere fayda sağlayan küresel temiz bir ortaklık konusunda ciddileşmeleri gerekiyor. Karşılaştığımız birden fazla kriz göz önüne alındığında, G7 ve Çin, 2020’ler boyunca ortak olmak zorunda kalacak; Pekin ve Cornwall’daki liderler iş birliği yapmanın bir yolunu bulamazsa, karanlık bir gelecekle karşı karşıyayız” diye konuştu.
