Amazonlar’daki Ormansızlaştırma Isınmaya Neden Oluyor, Mısır Mahsulleri Etkileniyor

Yeni bir araştırmaya göre Brezilya’da Amazon ormanlarındaki ve komşu bölgesindeki ormansızlaştırma mısır tarlalarına zarar veriyor. 

Brezilya Amazonları’nın yaklaşık beşte biri, ülkenin gıda ithalatçısıyken küresel tarım merkezi olmasıyla birlikte son 50 yıl içerisinde yok oldu. Mısır üretiminde, Brezilya şu anda ABD’den sonra dünyanın ikinci en büyük ihracatçısı. Ancak Amazonlar’ın güney doğusunda kalan Cerrado savanındaki doğal bitki örtüsünün yarısından fazlasının da dahil olduğu ormansızlaştırılan alan, bölgedeki sıcaklıkları yükseltti.

Nature Sustainability dergisinde yayımlanan araştırmaya göre, yükselen sıcaklıklar mısır veriminde düşüşlere neden oluyor.

Richmond Üniversitesi’nden çalışmanın ortak yazarlarından, çevre bilimci Stephanie Spera, “Bölge olması gerekenden çok daha fazla ısınıyor. Sistemle o kadar çok uğraşıyoruz ki, tarım büyük ölçüde bundan etkileniyor. Özellikle mısır yetiştirmeye devam edemeyebiliriz” dedi.

Çalışmada, Brezilya’nın en büyük tahıl üreticisi Mato Grosso’nun batı bölgesinin çoğunluğundaki mısır tarlalarında verimin %5 ila %10 arasındaki düşüşü, ormansızlaştırma ile ilişkilendirildi. Spera, sıcağa daha dayanıklı olan soya fasulyesi ekinlerinin ise gözle görülür bir etkilenme yaşamadığını belirtti.

Spera ve meslektaşları, çeşitli ormansızlaştırma senaryolarının yerel iklim koşullarını ve mahsul verimlerini nasıl etkilediğini görmek için bilgisayar simülasyonları kullanarak bu durumları, hiç bir ağacın kesilmediği bir senaryoda verimin nasıl olacağıyla karşılaştırdılar.

Çalışma, 2016’daki koşulların, ormansızlaştırma nedeniyle bir yılda sıcak geçen sekizden fazla geceyi içerdiğini ve gece sıcaklıklarının 24 dereceyi geçtiğini buldular. Yüksek gece sıcaklıkları mısır verimine zarar verebilir.

Araştırmacılar ayrıca, Amazon’un güney doğusunun hepsinin veya Cerrado savanının hepsinin ormansızlaştığı veya tarım arazisine dönüştüğü olası gelecek senaryolarını da incelediler. Bu senaryolarda mısır verimi Mato Grosso’nun bazı bölgelerinde %20’lere kadar düştü.

Mahsulleri etkileyen ormansızlaştırma, kalan ormanlık alanlara da zarar verebilir. Ağaç kaybı, yağmur döngüsünde gerekli olan nem miktarını azaltabilir. Bazı bilim insanları dokuz ülkenin parçalarını kapsayan toplam yağmur ormanlarının sadece % 20-25’i yok edildiğinde, Amazon’un kurumasını ve çöl haline gelmesini önlemek için gereken yağış ve nem olmadan bir ölüm sarmalına girebileceğini tahmin ediyorlar.

Minas Gerais Federal Üniversitesi’nde tarım ve çevre politikası üzerine çalışan profesör Raoni Rajao, “Ormansızlaştırma yağmurları ve tarımsal üretimi etkiliyor” dedi.

Brezilya’daki Amazon yağmur ormanlarındaki ormansızlaşma, 2019 yılında, New York şehrinin yaklaşık 13 katından fazla bir alan olan 2.5 milyon dönüme çıkarak son 11 yılın en yüksek seviyesine ulaştı. Ön verilere göre, yıkım yılın ilk beş ayında önceki yılın aynı dönemine göre %34 arttı.

Araştırmacılar ve çevre savunucuları, 2019 yılında göreve başlayan Cumhurbaşkanı Jair Bolsonaro’yu çevre korumalarını zayıflatarak ormansızlaştırmayı teşvik etmekle suçluyor.

Bolsonaro, ticari faaliyetlerin Brezilya’nın Amazon bölgesini yoksulluktan kurtarmaya yardımcı olacağını ve yağmur ormanlarının çoğunun sağlam kaldığını savunarak yağmur ormanlarının korunan alanlarında daha fazla tarım ve madencilik çağrısında bulundu. Küresel ısınma ise durumu daha da kötüleştirecek. Rajgo, “İklim değişikliğinin geleceği zaten burada ve durum daha da kötüleşecek” dedi.