Muğla 1. İdare Mahkemesi heyeti, 7 Eylül’de gerçekleştirilen olaylı ilk keşfin tekrarlanmasına karar verdi.
Muğla’nın Milas ilçesi İkizköy mahallesinde Akbelen Ormanı’nı kömür madenine tahsis eden Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli imzalı olur kararının iptali için İkizköylülerin KARDOK Derneği adına açtığı dava sürüyor. KARDOK Derneği avukatlarının yaptığı itirazlar sonucu, davaya bakan Muğla 1. İdare Mahkemesi heyeti 7 Aralık 2021 tarihli bir ara kararla, 7 Eylül’de gerçekleştirilen olaylı ilk keşfin tekrarlanmasına karar verdi. Kararda ayrıca yeni keşif süreci tamamlanıncaya kadar orman kesimi ve madene tahsis işleminin yürütmesinin durdurulmasının da devamına karar verildi. Bir önceki keşifteki hakimler naip üyelikten alınarak, keşfi gerçekleştirecek heyet başkanlığına yeni bir naip üye atandı.
7 Eylül Keşfini Sakatlayan Olaylar
7 Eylül 2021’de İkizköy ve Akbelen Ormanı’nda gerçekleştirilen bilirkişi incelemesinde mahkeme tarafından yetkilendirilmediği halde keşfi yöneten Hakim Murat Yüksel, davacı dernek temsilcilerinin ve davacı taraf uzmanlarının uzun süre keşfe katılmasını reddetmiş, KARDOK avukatlarına ve uzmanlarına hakaret içeren sözler sarf etmiş, avukatların söz hakkını engelleyici tarzda müdahalelerde bulunmuştu. Keşif sonrasında dava dosyasına hakarete uğrayan davacı avukatları Arif Ali Cangı ve İsmail Hakkı Atal ile dosyaya uzman olarak bildirilen Deniz Gümüşel’i suçlayan, gerçeği örtbas eden bilgiler içeren bir tutanak konmuştu. Keşfe katılan Mahkeme üyelerinin, kalem personelinin, Jandarma görevlileri ile bir kısım bilirkişilerin imzasını taşıyan bu tutanak tartışma yaratmıştı. KARDOK avukatları ise, tutum ve davranışları nedeniyle tarafsızlığını kaybeden Hakim Murat Yüksel ile gerçeği tersyüz eden tutanağı imzalayan bilirkişileri reddetmişler ve keşfin yenilenmesini istemişlerdi.
Keşfe katılmalarına izin verilmeyen Halk Sağlığı Uzmanı Prof. Dr. Ali Osman Karababa, Doğa Koruma Uzmanı Itri Levent Erkol, Ornitolog Prof. Dr. Utku Perktaş ve Ekolog Gökhan Ergan tarafından hazırlanan raporlar da mahkemeye sunuldu.
Fikir Birliği Olmayan ve Yetersiz Bilirkişi Raporu
Tüm bu itirazlara rağmen devam eden keşif sürecinin sonunda, bilirkişi heyeti 13 Ekim tarihinde mahkemeye bir rapor sunmuştu. Raporda, bilirkişi heyetinin dava konusu idari işlemin hukuka uygunluğu konusunda bir fikir birliğine varmamış olduğu; 7 kişilik heyetten ikisinin, biyolog ve maden mühendisi bilirkişilerin ormanın kömür madenine tahsisinin hukuka aykırılığını açıkça ortaya koyan görüşler verdiği görüldü. Çevre hukukunun temel ilkelerinden olan ihtiyat ilkesi gereğince heyetteki iki bilirkişinin tespit ve değerlendirmeleri dava konusu işlemin, bilimsel olarak hukuka aykırı olduğunu gösteriyordu. İdari işlemin hukuka uygun olduğunu değerlendiren bilirkişi görüşlerinde ise dosya içeriği ile uyumsuz pek çok eksiklik ve hata bulunmaktaydı.
Bunun üzerine KARDOK avukatları tarafından, tüm bu hususları dile getiren ve eksik uzmanlıkların da tamamlanarak yeni bilirkişi heyeti oluşturulması; yargısal teamüllere, yargılamanın tarafları arasında olması gereken özenli davranış geleneklerine uygun şekilde mahallinde yeniden keşif ve bilirkişi incelemesi yapılmasını isteyen 03.12.2021 tarihli dilekçe sunulmuştu.
“Mahkemenin Keşfi Tekrarlama Kararı Olumlu”
Muğla 1. İdare Mahkemesi’nin Akbelen Ormanı davasında, sakatlanan bilirkişi keşfinin tekrarlanması kararını İkizköy KARDOK Derneği avukatları olumlu olarak değerlendirdi.
Avukat İsmail Hakkı Atal, “Şunu rahatlıkla söyleyebiliriz ki geçen zaman davamızı daha güçlendiriyor ve hukuki-bilimsel dayanaklarımızda ne kadar haklı olduğumuzu ortaya koyuyor. Nisan 2021’de davamızı açarken iklim krizinin dünyayı getirdiği süreçte ormanlarımızın ne kadar önemli hale geldiğini bilimsel delilleriyle ortaya koymuştuk. Temmuz-Ağustos 2021’de ise iklim krizi haline dönüşen iklim değişikliği sonucu ülkemiz bir felaketle karşılaştı ve 15 yılda yanan ormanımızdan daha fazla orman varlığımız yandı. 15 yılda 148.000 hektar (1.480.000 dönüm) ormanın yandığı ülkemizde, sadece 2021 yılında 162.000 hektar (1.620.000 dönüm) ormanımızın yandığı belirlemesi yapıldı. İkizköy’de Yeniköy ve Kemerköy termik santralları için 780 dönüm ormanı yok etmek isteniliyor. İklim krizi somut gerçekliğinde her geçen gün davamızı daha da güçlendirmektedir” dedi.
Avukat Arif Ali Cangı ise, “Mahkemenin yeni naip üye atayıp, bir heyet oluşturularak yeniden keşif yapılması kararı, keşif sırasında ve sonrasında yaşanan hukuksuzluk itirazlarımızı kabul ettiği anlamına gelmektedir. Kararla Mahkeme üzerinde oluşabilecek kuşkular ortadan kalkmıştır. Diğer yandan Mahkemece yürütmeyi durdurmanın devamına karar verilmesi, Akbelen direnişinin önemli bir başarısı ve kazanımıdır. Bunun anlamı şudur, Akbelen ormanında bir dala bile dokunamazsınız. Bu kazanımda emeği geçen herkese, İkizköylülere, Akbelen direnişçilerine sonsuz teşekkürler. Şimdi sıra Akbelen Ormanı’nın dışında devam eden maden işletmesini durdurmak, iklim krizinin baş müsebbibi olan termik santralları kapatmak” değerlendirmesinde bulundu.
Yeni Keşif Tarihi Belirlenecek
Yeni keşfin tarihi keşfi yürütmek için atanan yeni naip üye tarafından belirlenecek. Akbelen Ormanı’nın madene tahsisiişleminin uygulanması halinde giderilmesi güç zararlar doğabileceği de açık olduğundan, keşif süreci tamamlanıncaya kadar ormanda kesim ve maden açma faaliyetlerinin tamamı durdurulmaya devam edilecek.
