Ağrı’da “Su” alarmı: Doğubeyazıt Belediyesi’nden Tasarruf Çağrısı

Meteoroloji Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan kuraklık haritasında riskli bölgeler arasında yer alan Ağrı’da içme, kullanma ve sulama suyu kaynaklarında ciddi bir azalma söz konusu. Doğubeyazıt ilçesinde su temini için arayışlar sürerken, ilçe belediyesi su tasarrufu yapmaları konusunda yurttaşlara çağrıda bulundu.

YAZI: Şenol BALI

Doğu Anadolu Bölgesi, Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nce hazırlanan 2022 Kasım, Aralık ve 2023 Ocak aylarını kapsayan 3 aylık kuraklık haritasında Doğu Anadolu Bölgesi’nin “olağanüstü kuraklık” ve “çok şiddetli kuraklık” yaşadığı belirtildi. Ağrı da kuraklığın en baskın hissedildiği kentlerden. Kentin 1960-2012 yılı verilerine göre ortalama yıllık yağış miktarı 521,5 milimetre, 2018-2022 verilerine göre ise 465,8 milimetre. Yıllık yağış ortalamasında 55 milimetre azalmanın olduğu görülüyor. Azalma, son yıllarda artarak devam ediyor. Yağışların bu oranda azalması ve buharlaşmanın artması kuraklığın seviyesini tehlikeli boyutlara ulaştırıyor.

28 Şubat’ta Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Meteoroloji Genel Müdürlüğü tarafından yayımlanan kuraklık haritasına göre de Ağrı, kuraklık tehdidi ile karşı karşıya kalan kentlerden. Sonbahar mevsimi ve kışın büyük bölümünü yağışsız geçiren bölgede, bahar aylarında kısmi yağışlar olsa da bu durum tehlikenin bertaraf edilmesine yetmedi.

Barajlardaki Doluluk Oranı Düştü; Yer Altı Sularında Büyük Azalma Yaşanıyor

Yağışların az olması kent genelindeki baraj ve göletlerin doluluk oranında da gerilemeye neden oldu. Patnos ilçesinin içme suyunu karşılayan, tarımsal sulamada kullanılan Patnos barajı ile kent için önemli bir yere sahip Yazıcı Barajı’ndaki su doluluk oranı bahar aylarında yükseldi ancak bu kısa sürdü. İki barajdaki su oranı geçtiğimiz yılın seviyesine, %15’lere kadar indi. Yine Balık Gölü ve bölgenin temel kaynaklarından olan Murat nehri de önemli düzeyde bir su kaybı ile karşı karşıya. Kentteki yer altı su kaynaklarında ciddi bir azalmanın olduğu ifade ediliyor.

Bu durum, kentte içme ve kullanma suyu sorunu yaratıyor. Temel geçim kaynaklarından biri olan tarım da bu durumdan doğrudan etkileniyor. Çünkü çiftçiler tarımsal faaliyetleri için su bulmakta zorluk yaşıyor. Geleneksel sulama yöntemlerin de bu sorunu tetiklediği yönünde tespitler yapılıyor. Uzmanlar, riskin artarak devam edeceğini söylerken kentteki ilgili kurumlar suyun tedbirli kullanılması gerektiği yönünde uyarılarda bulunuyor.

Su Sorunu Doğubeyazıt İlçesinde Daha Yakıcı bir Hal Almış

Kuraklığın etkisini derinden hisseden Doğubeyazıt da su sorunu açısından alarm veren ilçelerden. Uzun yıllardır su sorunu yaşayan ilçenin birçok mahallesine tankerlerle su veriliyor. Zaman zaman kentin milletvekilleri tarafından meclise taşınan bu sorun çözülmeyi bekliyor. Son yıllarda artan kuraklık, uzun zamandır devam eden bu sorunu derinleştirdi.

İlçedeki sorunun çözümü için daha önce hazırlanan bir projenin Devlet Su İşleri (DSİ) tarafından yıl içinde hayata geçirilmesi bekleniliyor. Bu çalışma ile yakınlarda bulunan Balıkgöl Barajı’ndan su hattının çekilmesi amaçlanıyor.

Doğubeyazıt Belediyesinden Çağrı: Su Tasarrufu Yaparak Suyumuzu Koruyalım

Öte yandan Doğubeyazıt Belediyesi de merkez ve kırsal mahallelerde su tasarrufunu sağlamak için bir dizi çalışma yapıyor. Belediye, yürüttüğü kampanyalarla içme, kullanma ve sulama suyu için kent sakinlerinin aşırı kullanımdan kaçınması gerektiğine dikkat çekiyor. Bir duyuru yayımlayan belediye, küresel iklim krizinin ilçedeki etkilerine yer verdi: “Küresel iklim değişikliği nedeniyle sonbahar ve kış aylarıyla birlikte artan su tüketimi, içme suyu kaynağımız olan Balıkgöl’ün tehlikeli seviyelere düşmesine sebep olmaktadır. Bu nedenle tasarrufu elden bırakmadan, kaynakları doğru ve bilinçli bir şekilde kullanarak sahip olduğumuz suyu koruyabiliriz. Bunun için evdeki su tasarrufunu bir yaşam tarzı haline getirmemiz lazım. Boşa akan her damla suyun ne kadar önemli olduğunu hem kendinize hem de çevredekilere sık sık anlatabilirsiniz. Sifon kullanımına dikkat edebilir, el yıkarken veya diş fırçalarken suyun kapatılmasına özen gösterebilirsiniz. Bulaşıkları, bulaşık makinelerinde yıkayabilir, ön yıkama yerine bez veya peçetelerle bulaşıkları silebilirsiniz. Bu yollarla, harcanan suyu önemli oranda azaltabiliriz. Özellikle susuzluk sorunun olduğu bu günlerde bireysel tedbirlerle su kullanımını azaltabiliriz. Gündelik hayatımızdaki alışkanlıklarımızdaki basit değişikliklerle binlerce ton suyu kurtarabiliriz.”