Uzmanlara göre Afrika yenilenebilir enerjiyi benimsemeli ve gaz arayışlarından vazgeçmeli. Bunu iklim felaketlerinin etkilerinden kaçınmak ve temiz enerjiye erişimi olmayan milyonlarca insan için yapmalı.
Çağrı, Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri António Guterres’in uyarısı üzerine geldi. Uyarıya göre gaz ve petrol arayışı “gerçek dışı” bir pozisyonu savunmakla eşdeğer.
Birçok Afrikalı lider, dünyanın her tarafında gaz fiyatlarının artışa geçmesiyle yeni gaz yatırımları için arayışta. Hatta bazı Avrupa ülkeleri de Rusya’nın gaz kaynaklarının yerini doldurmak için benzer arayışlar içerisinde.
Geçen hafta eski İrlanda Cumhurbaşkanı, BM insan hakları delegesi ve BM iklim elçisi Mary Robinson, bu harekete arka çıkarak Afrika’nın gaz rezervlerinden faydalanması gerektiğini söyledi ve ortalığı kızıştırdı.
Robinson gazın sadece kıta içerisinde kullanılmasını önerdi. Gazın enerjiye erişimi olmayan 600 milyon tarafından kullanılabileceğini de ekledi.
Power Shift Africa adlı düşünce kuruluşundan Mohamed Adow, Robinson’a katılmadığını söyledi.
Adow, Guardian’a şu açıklamada bulundu: “Afrikalılar enerjiye erişiminin sağlayacağı onurlu bir yaşam için 200 senedir başarısız olan bir sisteme bel bağlayamaz. Nehirlerimi ve havamızı kirletmeyen, akciğerlerimizi nefessiz bırakmayan ve sadece bir azınlığa fayda sağlamayan yenilenebilir enerji sistemlerine yatırım yapmalıyız.”
Adow bu konuda Batı ve Afrika arasındaki yaklaşım farkını ise şu sözlerle açıkladı: “Afrika’da yaşayan iklim adaleti savunucuları, herkes için enerjiye erişim talebi konusunda çok net ancak herkesi iklim felaketine sürükleyecek seçeneklere de sıcak bakmıyoruz” dedi.
Adow’a Nijerya’daki Health of Mother Earth Vakfı’nın yöneticisi Nnimmo Bassey de katıldı: “On yıllar boyunca kıtadan çıkarılan gaz ve petrol yabancı pazarların işine geldi ve bizim suyumuzu çamura buladı, şiddeti ortaya çıkardı ve insanları soğukta, karanlıkta bıraktı.”
Siyasi liderleri bu endişeleri görmezden gelmekle suçlayan Bassey, “Ne yazık ki ulusötesi şirketlere aracılık yapan Afrikalı politikacılar, yerel direnişe ve fosil yakıt kaynaklı ekolojik kırımın gerçeklerine rağmen bunu papağan gibi tekrarlamaktan mutlular” dedi.
Doğu Afrika’daki StopEACOP kampanyasının koordinatörü Omar Elmawi ise fosil yakıtla bağlantılı borçlara dikkat çekerek şöyle konuştu: “Afrika’da fosil yakıtları kullandıktan on yıllardır kullanmamıza rağmen enerji yoksulluğunu iyileştiremedik. Ülkeler, fosil yakıt gelirleri vaadi ile aldıkları sürdürülemez kredilerde boğulmaya devam ettiler. Küresel kuzey devletleri hâlâ bu kirli fosil yakıtlara yatırım yapıyorlar ve bundan bize geriye kalan insanımız, doğamız ve iklimimiz üzerindeki olumsuz etkiler oluyor.”
Afrika’daki gaz sorunu, Kasım’da Mısır’da gerçekleşecek olan COP27 iklim zirvesinin önemli tartışma konularından biri olabilir. Birkaç Afrika ülkesinin, Rusya’nın Ukrayna’yı işgalini takip eden fosil yakıt bolluğundan yararlanarak kıtadaki gazın kullanımının önünü açmak adına COP27’de aktif olabileceği konuşuluyor.
Her şeye rağmen Guterres, yeni fosil yakıt yatırımlarının hızlıca durdurulması gerektiğini söyledi. Guterres, “Fosil yakıtlar için yapılan aramalar ve alt yapı kurulumları artık gerçekçi değil. Sadece savaşı, kirliliği ve iklim felaketini besleyecek. Enerji güvenliliğine, stabil enerji fiyatlarına, refaha ve yaşanabilir bir gezegene giden tek yol fosil yakıtları ve özellikle kömürü bırakarak yenilenebilir enerjiye dönüşümü hızlandırmak” diye konuştu.
