AB ülkeleri, 2030 itibariyle seragazı emisyonları için % 55’lik bir azaltım hedefi üzerinde anlaştılar, ancak karbon yutaklarının dahil edilmesi ve 1990’ın temel yıl olarak seçilmesi, çevrecilerin anlaşmayı yeterli kadar iddialı olmamakla eleştirmelerine neden oldu.
AB liderleri, seri görüşmelerin olduğu bir gecenin ardından geçtiğimiz Cuma sabahı 2030 için yeni bir iklim hedefi üzerinde anlaştılar.
Avrupa İklim Vakfı (ECF) CEO’su Laurence Tubiana “Bugünlerde Avrupalı olduğum için çok mutluyum. Avrupa, 2050 itibariyle iklim nötrlüğe ve şimdi de en önemlisi iklimi ve çevreyi ekonomisinin ve toplumunun merkezine koymaya kararlı. Bu artık bir iklim hedefi değil, AB için toplumsal bir hedef” dedi.
Yine de, çevre STK’ları, %55 emisyon azaltım hedefinin, iddialı görünse de küresel ısınmayı yönetilebilir seviyelere indirmek için yetersiz olduğunu belirttiler.
Birleşmiş Milletler’in Emisyon Açığı raporuna göre, Paris Anlaşması’ndaki 1,5 derece hedefine ulaşmak için küresel emisyonların 2030 itibariyle yıllık %7,6 oranında düşmesi gerekiyor.
Bu, 2030 itibariyle Avrupa’da % 65’lik bir emisyon azaltımının gerektiği anlamına geliyor.
Friends of the Earth Europe’tan Colin Roche, “AB liderleri nihayet yeni bir iklim hedefi üzerinde anlaştıkları için birbirlerini takdir edebilirler, ancak bu hâlâ iklimin ihtiyaç duyduğu zaferden çok uzak” dedi. “Liderlerimiz, karbonu azaltmak ve beş yıl önce Paris’te yaptıkları anlaşmaya uymak ve Avrupa’nın küresel eylemde adil payını sağlamak için daha da ileri gitmeli” diye ekledi.
Greenpeace’in iklim politikası danışmanı Sebastian Mang, “Hükümetler buna şüphesiz tarihi diyecekler, ancak kanıtlar bu anlaşmanın AB’nin halihazırda gerçekleştirmesi beklenen emisyon kesintilerinde sadece küçük bir gelişme olduğunu gösteriyor” dedi. Mang, “Politik rahatlığın iklim biliminden önce geldiğini ve çoğu politikacının hâlâ büyük kirleticilerle uğraşmaktan korktuğunu gösteriyor” diye konuştu.
AB’nin Enerji Komiseri Kadri Simson Pazartesi günü yaptığı açıklamada, Avrupa Konseyi’nin kararını dönüm noktası niteliğinde bir olay olarak nitelendirdi ve STK’ların eleştirilerine: “Daha fazlasını yapmak için belirli bir baskı olması her zaman iyidir, ancak daha sadece bir yıl önce, Yeşil Mutabakatı hazırlarken, oybirliği sağlayıp sağlayamayacağımız konusunda bir şüphe vardı ve bu iddialı hedef bile çok zor görünüyordu” dedi.
Simson, “Avrupa Konseyi’nin kararı, AB genelinde taahhüdü teyit ediyor ve yeşil anlaşma gündemimizi ve küresel taahhütlerimizi yerine getirme yolunda ilerlememizi sağlıyor” diye ekledi.
Ekim ayında, Polonya ve Macaristan AB’nin 2030 iklim hedefine ilişkin oylamayı erteleyerek üye ülkeleri nasıl etkileyeceğine dair analiz talep etmişti.
Alman Enerji Bakanı Peter Altmaier, “Tüm farklılıklara, ulusal özelliklerine rağmen üye devletlerden, hepimizin katkıda bulunabileceğimizi duymak çok etkileyici oldu” dedi.
Net Hedef
Karbonu tutan ve emisyon kesintilerini kolaylaştıran ormanlar ve toprak gibi karbon yutakları da dahil olmak üzere 2030 hedefine yönelik eleştiriler seviyelendirildi. AB’nin önceki 2030 hedefi bunları içermiyordu.
Avrupa Komisyonu, karbon tutumu tahminine göre, gerçek azaltımın % 53 civarında olacağını belirtirken, iklim bilimci Bert Metz, bunun %50’nin altında olacağını düşünüyor.
Norveç merkezli uluslararası bir çevre STK’sı Bellona Europa Politika Danışmanı Mark Preston Aragonès, “Bu acı-tatlı bir an. Daha iddialı iklim hedefleri her zaman memnuniyetle karşılanır, ancak karbon yutaklarının dahil edilmesi hedefi sulandırıyor” dedi.
Uluslararası bir STK olan Carbon Market Watch’ın politika direktörü Sam Van den Plas, “Karbon yutaklarını ve emisyon azaltımlarını karıştırmak sorumsuz bir muhasebe hilesi ve anlaşmanın güvenilirliğini zayıflatıyor” dedi.
1990 seviyeleri
Azaltımları 1990 seviyelerine dayandırmak, son 30 yılda emisyonlar azaldığı için 2018 seviyelerindeki %55’lik bir hedefi daha çok %42’lik bir hedef haline getirdiğinden AB’ye daha fazla hareket alanı sağlıyor.
Genç aktivist Greta Thunberg, Twitter’da “AB’nin 2030 itibariyle %55 azaltım hedefinin gerçek bir %55 emisyon azaltımıyla hiçbir ilgisi yok” dedi.
Eleştiriler, hedefin havacılık, nakliye ve AB dışında üretilen ürünler gibi belirli sektörleri de içermediğine dikkat çekiyor.
Friends of the Earth Europe’un iklim adaleti koordinatörü Colin Roche, “Liderlerimiz, Avrupa’nın karbonunu azaltmak ve beş yıl önce Paris’te yaptıkları anlaşmaya uymak için küresel eylemden adil payını almak için daha da ileri gitmeli” dedi.
İklim Değişikliğinin Tahmin Edilemezliği
STK’lar ayrıca, iklim değişikliğinin artan etkileriyle emisyonların azaltılmasının daha da zorlaşacağını söylüyor.
Daha yüksek sıcaklıklar ve daha düzensiz hava koşullarının neden olduğu orman yangınları, atmosfere karbon salımlarını artırabileceği gibi karbon tutabilen ağaçları yok edebilir.
WWF, bu hafta toplanan çevre bakanlarını “AB’nin iklim konusundaki itibarının bir kısmını kurtarmaya” ve AB’nin iklim yasasının hedefin her beş yılda bir gözden geçirilmesini sağlamaya çağırdı.
2030 hedefi şimdi Avrupa Parlamentosu, Komisyon ve Konsey arasındaki nihai müzakerelere gidecek ve taslak Avrupa İklim Yasası’nın nihai metnine konulacak.
