Vermont Senatörü ve 2020 ABD başkan aday adayı Demokrat Bernie Sanders, 22 Ağustos’ta 16.3 trilyon dolarlık, Demokrat Parti başkan adayları arasındaki en yüksek bütçeli, iklim değişikliğiyle mücadele için detaylandırılmış teklifini açıkladı.
Haber: Gülce Demirer
2020 ABD başkanlık seçimlerinden çekilen ve vali olarak devam edeceğini açıklayan, Washington Valisi Jay Inslee’nin, iklim değişikliğini kampanyasının odağı haline getirdiğini açıklamasının ardından Bernie Sanders iklim değişikliğiyle mücadele teklifini duyurdu. Inslee’nin başkan adaylığından çekilmesinin “iklim adaylığı” için istekli diğer başkan adaylarına fırsat yarattığı söyleniyor.
Sanders, iddialı ancak bağlayıcı olmayan, iklim değişikliği ve ekonomik eşitsizlikle mücadele etmeyi içeren Yeşil Yeni Düzen’in ilk destekçilerinden biriydi. Sanders, Amerika Birleşik Devletleri’ne 2050 yılına kadar fosil yakıt kullanımını kaldırma çağrısında bulunan ayrıntılandırılmış yeni planında da aynı ismi kullanıyor.
Sanders’ın planı ulusal bir iklim değişikliği aciliyeti bildiriyor; ülke çapında güneş, rüzgar ve jeotermal enerji santralleri inşa etmeyi öngörüyor ve gelir seviyesi düşük ülkelerin iklim değişikliğiyle mücadelesine de 200 milyar dolarlık destek sözü veriyor.
Sanders, bir röportajında, teklifinin 15 yıllık bir süre zarfında maliyetini karşılayacağı ve 20 milyondan fazla iş olanağını mümkün kılacağını söylüyor.
22 Ağustos günü ayrıca, Demokratik Ulusal Komite paneli, 17’ye sekiz red oyu ile, iklim değişikliğinin 2020 başkanlık tartışmalarında ele alınması önerisini reddetti. Karar şaşırtıcı olmamakla birlikte, bazı çevre aktivistleri bu oylamayı kınadı ve Demokratik Ulusal Komite’nin iklim değişikliğini yeteri kadar ciddiye almadığını söyledi.
Sanders, “Başkan Trump iklim değişikliğinin bir aldatmaca olduğunu düşünüyor ancak tehlikeli bir şekilde hatalı. İklim değişikliği bütün ülke ve dünya için varoluşsal bir kriz ve ciddi bir biçimde agresif olmalıyız. Benim yedi tane torunum var ve onlara yaşanamaz ve sağlıksız bir gezegen bırakmamalıyım” dedi.
ABD Ekonomisini Karbonsuzlaştırmak İçin 4.5 Trilyon Dolarlık Bütçe Gerekebilir
ABD ekonomisini karbonsuzlaştırmak için ne kadarlık bir bütçenin gerektiğine dair üzerinde uzlaşılmış rakamlar yok ancak bir araştırma, bütün ülkenin enerjisini karbonsuzlaştırmak için 4.5 trilyon dolarlık bir bütçenin gerekeceğini öngörüyor.
Sanders’ın dudak uçuklatan bütçesi, önde gelen rakiplerininkine kıyasla bir kaç katı fazla. Eski başkan yardımcısı Joseph R. Biden Jr. 10 yıllık bir sürede bu konu için 1.7 trilyon dolar harcayacağını duyurmuştu. Massachusetts Senatörü Elizabeth Warren’ın ise yeşil altyapı planı için 2 trilyonluk bir bütçesi bulunuyor.
Küresel Isınma 29 Önemli Sorun Arasında 17. Sırada Yer Alıyor
Sanders’ın planı fosil yakıt endüstrisine yeni harç ve vergiler uygulanmasıyla finanse edilebilir. Sanders kendi planını, Yeşil Yeni Düzen’in detaylandırılarak hızlı bir enerji dönüşümü için gerekli zemin hazırlığı şeklinde tanımlıyor.
Diğer yandan Demokrat Parti seçmenleri de, adayların iklim değişikliği ile mücadelede iddialı olduklarını göstermelerini talep ediyor. Yale Üniversitesi tarafından gerçekleştirilen yeni bir ankete göre Demokrat Parti seçmenlerinin %93’ü Yeşil Yeni Düzen gibi iddialı bir planı destekliyor.
Ankete göre, kayıtlı seçmenler arasında, küresel ısınma 29 önemli sorun arasında 17. sırada yer alıyor; ancak liberal Demokratlar için ilk üçte, ılımlı ve muhafazakar Demokratlar için ise sekizinci sırada yer alıyor.
Ekonomiyi Karbonsuzlaştırmak İçin Gereken Bütçe Nasıl Sağlanacak?
Birleşmiş Milletler bünyesindeki (BM) bilim insanları net-sıfır küresel emisyonlara ulaşılmasında bir zaman sınırı belirlenmesi için baskı yapıyor. Uzmanlar, deniz seviyelerinin yükselmesi, uzun süreli kuraklık ve daha da kötüleşen sıcak hava dalgaları gibi küresel ısınmanın korkunç etkilerini geçici olarak atlatmak adına 2050 yılına kadar atmosferden olabildiğince seragazının çekilmesi gerektiğini söylüyor.
Neredeyse bütün Demokrat Parti seçmenleri, bu zaman sınırlamasını kritik olarak değerlendiriyor. Ancak seçmenlerin büyük çoğunluğu karbon kirliliğine vergi gibi tartışmalı konulara mesafeli yaklaşıyor ve bunun yerine temiz enerji araştırmaları ve geliştirmeye yönelik bir para akışını destekliyor.
Sanders’ın planı bir istisna değil ancak “seragazı emisyonlarını azaltmada karbon vergisini en verimli ve en dürüst strateji” olarak değerlendirmiş olmasına rağmen yeni teklifinde vergi konusu hiç yer almıyor. Bunun yerine yüksek bir harcama bütçesi ile elektrik ve ulaşım sektörlerinde 2030’a kadar %100 yenilenebilir enerjiye geçiş ve 2050’ye kadar “tamamen karbonsuzlaşmaya” ulaşma çağrısında bulunuyor.
Sanders’e iklim politikası konusunda tavsiyede bulunan, Cornell Üniversitesi’nde hukuk profesörü, Robert C. Hockett ülkenin karbon vergisinden daha fazlasına ihtiyacı olduğunu söylüyor. İklim değişikliği ile mücadele adına, ABD altyapısı ve üretiminin tamamının revize edilmesi gerektiğini ve Sanders’ın bütçe planının bunu yansıttığını söylüyor.
Sanders’ın planında, 3.1 trilyon doların “fosil yakıt endüstrisinin yarattığı kirliliğin” henüz kesinleşmemiş yeni harçlar ve yıllık 15 milyar dolarlık sübvansiyonların ortadan kaldırılması yoluyla elde edileceği; 1.2 trilyon doların “küresel petrol talebi üzerindeki askeri harcamayı kaldırarak” ve 2.3 trilyon doların da yenilenebilir enerji endüstrilerindeki yeni iş kollarından gelecek gelir vergisi yoluyla toplanacağı ön görülüyor.
Harcamaların enerji depolama ve elektrikli araç araştırmalarına, küçük çiftçilerin desteklenmesine ve “plastiği ileri kimya sayesinde daha sürdürülebilir yapmaya” yöneleceği belirtiliyor. Plan kapsamında federal hükümetin beş yıllık işsizlik sigortası, maaş garantisi, konut yardımı ve fosil yakıt endüstrisinde işini kaybedenlere iş eğitimleri sağlayacağı da söyleniyor.
