BM Genel Sekreteri António Guterres, New York’ta 23 Eylül’de düzenlenecek İklim Eylemi Zirvesinden önce, hükümetleri “planlarının kısa bir özeti veya bir göstergesini” göndermeye davet etti. Türkiye’nin ise bu çağrıya cevap verip vermediği bilinmiyor. CHP Genel Başkan Yardımcısı Gülizar Biçer Karaca, cevap verilmediyse önemli bir fırsatın kaçırıldığını söylüyor.
BM Genel Sekreteri António Guterres, geçtiğimiz haftalarda devlet başkanlarına birer mektup göndererek 2050’ye kadar karbon nötr hedefine ulaşmak için gerekli planları hazırlamalarını talep etmiş ve hükümetleri 7 Ağustos’a kadar New York’taki İklim Eylem Zirvesinde sunmaları beklenen “planların kısa bir özeti veya bir göstergesini” göndermeye davet etmişti. Türkiye’nin şu ana kadar bu çağrıya cevap verip vermediği bilinmiyor.
CHP Genel Başkan Yardımcısı Gülizar Biçer Karaca ise, konu hakkında İklim Haber’e yaptığı açıklamada, Türkiye Cumhuriyeti hükümetinin, iklim değişikliği konusunda eylemsizliği tercih ettiğini belirterek “Ulusal ölçekte iklim krizi ile mücadelede dahi samimiyetsiz adımlar atılıyor. Geçtiğimiz haftalarda, iklim krizinin sebep ve etkilerinin ortaya çıkarılması ile ilgili komisyon oluşturulması talebimiz reddedildi. Bu nedenle, uluslararası düzlemde de öncü bir rol alacaklarını düşünmüyoruz” dedi.
Guterres’in çağrısına yanıt vermeyen ve somut iklim eylemi ortaya koymayan liderlerin zirvede konuşamayacaklarını hatırlatan Karaca, “Türkiye, eğer cevap vermediyse, bu açıdan da kendi derdini anlatmak ve iklim değişikliği konusunda eylemsizliğini ortadan kaldırmak anlamında da önemli bir fırsatı kaçırır. Bu çağrıya yanıt verilmese de, umarım, Birleşmiş Milletler İklim Eylem Zirvesi’ne kadar somut adımları içeren planları ortaya koyar ve tüm dünyayı bir araya getiren meselede geride kalmaz” şeklinde konuştu.
Türkiye’nin Birleşmiş Milletler’e (BM) sunduğu Ulusal Niyet Katkı Beyanı çerçevesinde hazırlanan İklim Eylem Planı 2011-2023’de iklim değişikliğinin Türkiye için önemli bir tehdit unsuru olduğunun açıkça ifade edildiğini ancak bu planların Paris Anlaşması hedefleri ile uyumlu olmadığını belirten CHP Genel Başkan Yardımcısı, “Bu hedef, özellikle Ulusal Niyet Katkı Beyanı, bilim insanları tarafından da eleştiriliyor. Türkiye’nin bu planda ekonomik olarak kurguladığı emisyon projeksiyonunun yanlış olduğu da biliniyor. Hükümetin bu planı güncellemeye dair çalışmalar yaptığını duyuyoruz ancak bu çalışmalar ne düzeyde ve bilimsel temellere ne kadar dayalı bilmiyoruz” dedi.
Türkiye’nin öncelikle, hedeflerini ortaya koyarak bilimsel bir plan hazırlaması gerektiğinin altını çizen Karaca, “Bu hedef, BM Genel Sekreteri’nin çağrısında da ortaya koyduğu gibi, Paris Anlaşması’na uyumlu, 2050’de sıfır emisyonu hedefleyen bir plan olması gerekiyor. Böyle bir planı Türkiye ortaya koyabilir ve rahatlıkla uygulayabilir. Yeter ki bunu isteyelim ve samimi olalım” dedi.
New York’taki İklim Eylemi Zirvesinde Neler Konuşulacak?
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, 23 Eylül’de Birleşmiş Milletler İklim Eylem Zirvesini toparlıyor. Bu zirvenin Paris Anlaşması’ndan sonraki en önemli iklim zirvesi olduğu ifade ediliyor.
Guterres, zirveye katılacak olan ülke liderlerinden, özel sektör ve yerel yönetim liderlerinden, küresel ısınmayı 2030 yılına kadar 1.5 derece ile sınırlandıracak iklim eylemini (Paris Anlaşması 1.5 derece hedefi ile uyumlu) ortaya koymalarını bekliyor. Zirvede, yeni somut planlarla gelmeyenlere söz hakkı verilmeyecek. Zirveye en az 80 ülkenin iklim planlarını yenileyerek katılması bekleniyor
BM Genel Sekreteri, zirveye katılacaklardan 4 temel alanda adım atmalarını talep ediyor. Bunlar;
-2050’de net sıfır emisyon,
-Yeni kömür yatırımı yapmamak,
-Kirleticilerin ödeyeceği bir vergi rejimi oluşturmak
-Fosil yakıt teşviklerine son vermek.
Zirve ile İlgili Kısa Notlar:
– Zirve 23 Eylül’de toplanacak. Zirveden bir gün sonra ise yine liderlerin katıldığı BM Sürdürülebilir Kalkınma Zirvesi başlayacak.
– Genel Sekreter, özellikle genç liderlerden ilham alarak zirveyi toplamaya karar verdiğini ifade ediyor. Nitekim zirve sırasında, 21-27 Eylül tarihlerinde küresel okul grevleri de düzenlenecek. Okul grevlerinin öncüsü İsveçli genç Greta Thunberg de zirveye katılacak.
– 2020 yılında Paris Anlaşması sonrası ülkeler ilk defa, iklim eylem belgeleri olan Ulusal Niyet Beyanlarını yenileyecekler. 2020, aynı zamanda anlaşmanın fiilen uygulamaya başlama yılı. Bu yüzden, BM Genel Sekreteri özellikle ülke liderlerinden bu yenileme dönemine, Paris Anlaşması ile uyumlu, küresel ısınmayı 2030 yılında 1.5 derecede sınırlandıran plan vaatleri ile gelmelerini bekliyor.
