;
Analiz

Türkiye’nin Toplam Sera Gazı Emisyonu ve Kişi Başına Düşen Emisyonlar 2016’da da Artış Kaydetti

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından bugün paylaşılan verilere göre Türkiye’nin 2016 yılı toplam sera gazı emisyon miktarı 1990 yılına göre %135,4’lük bir artış göstererek 496,1 Mt CO2 eşdeğeri oldu. Türkiye’de kişi başına düşen sera gazı emisyon miktarı da artış kaydetti. 2015 yılında 6.04 ton CO2e olan değer 2016 yılında 6.3 ton’a yükseldi.

TÜİK tarafından bugün paylaşılan verilere göre Türkiye’nin 2016 yılı toplam sera gazı emisyon miktarı 1990 yılına göre %135,4’lük bir artış göstererek 496,1 Mt CO2 eşdeğeri oldu*. Türkiye’de kişi başına düşen sera gazı emisyon miktarı da artış kaydetti. 2015 yılında 6.04 ton CO2e olan değer 2016 yılında 6.3 ton’a yükseldi. Kişi başına düşen emisyonlar 1990 yılında 3,8 ton/kişi olarak hesaplanmıştı. Burada dikkat edilmesi gereken bir nokta olarak belirtmek isterim: TÜİK verileri 1990-2015 aralığı için revize edildi. Buna ve detaylara önümüzdeki günlerde yayımlanacak ayrıntılı analizimde değineceğim.

2016 yılı sera gazı emisyon envanterine göre toplam emisyonlarında en büyük pay %72,8 ile enerji kaynaklı emisyonların olurken, bunu %12,6 ile endüstriyel işlemler ve ürün kullanımı, %11,4 ile tarımsal faaliyetler ve %3,3 ile atık takip etti.

Sera gazları bazında tabloya bakıldığında CO2 emisyonlarındaki en büyük payı enerji kaynaklı emisyonlar oluşturduğu görülmekte. 2016 yılında toplam CO2 emisyonlarının %86,1’i enerjiden, %13,6’sı endüstriyel işlemler ve ürün kullanımından, %0,3’ü ise tarımsal faaliyetler ve atıktan kaynaklandı. CH4 emisyonlarının ise %55,5’i tarımsal faaliyetlerden, %25,8’i atıktan, %18,6’sı enerjiden, %0,03’ü ise endüstriyel işlemler ve ürün kullanımından kaynaklandı. N2O emisyonlarındaki en büyük payıysa tarımsal faaliyetler oluşturdu.

Sera gazı emisyon envanteri TÜİK açıklamalarına ve IPCC rehberleri doğrultusunda enerji, endüstriyel işlemler ve ürün kullanımı, tarımsal faaliyetler ve atıktan kaynaklanan, doğrudan seragazları olan karbondioksit (CO2), metan (CH4), diazotmonoksit (N2O) ve F-gazları ile dolaylı sera gazları azotoksitler (NOx), metan dışı uçucu organik bileşikler (NMVOC), karbonmonoksit (CO) ve kükürtdioksit (SO2) emisyonlarını kapsamakta**. Envanter bilgileri her yıl Nisan ayının 15’ine kadar UNFCCC’ye gönderilecek şekilde hesaplamalar tamamlanmakta.

* Karbondioksit Eşdeğeri kavramı ise sera gazlarının küresel ısınma potansiyelinin karbondioksit gazı cinsinden ifade edilmesi olarak tanımlanıyor.

** TÜİK verisine kaydedilmeyen faaliyetler arasında arazi kullanımı, arazi kullanım değişikliği ve ormancılıktan kaynaklanan emisyonlar ve yutaklar yer alıyor.

Arif Cem Gündoğan

İklim Haber'e kurulduğu günden 1 Mayıs 2018'e dek Kıdemli Analist olarak katkı sunmuş olan eski ekip üyemiz Arif Cem Gündoğan iklim değişikliği, iklim finansmanı ve düşük karbon ekonomisi üzerine özel sektörde danışman olarak çalışmaktadır (arşivdeki yazıları/analizleri kendi kişisel görüşleridir, çalıştığı kurumları kesinlikle bağlamamaktadır). Yaklaşık 10 yıl profesyonel çalışma tecrübesi bulunan Arif Cem, Çevre ve Kalkınma yüksek lisansını Jean Monnet bursiyeri olarak King’s College London’da tamamlamıştır.