;
Bilim

Oxfam: En Zengin Yüzde 1’in Emisyonları Açlığı, Yoksulluğu ve Ölümleri Artırıyor

emisyon
FOTO: Diego F. Parra

Eğer Dünya’daki herkes ortalama bir milyarderle aynı oranda gezegeni ısıtan gazlara neden olsaydı, 1,5 derece dahilindeki kalan karbon bütçesi iki günden daha kısa bir sürede tükenirdi. Mevcut durumda ise bilim insanları 1,5 derece için karbon bütçesinin 4 sene içerisinde tükeneceğini hesaplıyor.

Yeni bir rapor, dünyanın en zengin %1’lik kesiminin neden olduğu yüksek karbon emisyonlarının açlığı, yoksulluğu ve ölümleri artırdığını ortaya çıkardı.

Lüks yatlar, özel jetler ve kirletici endüstrilere yapılan yatırımlar nedeniyle dünyanın en zengin insanlarının tüketimi, küresel ısınmanın 1,5 derece ile sınırlandırılmasını da giderek zorlaştırıyor.

Oxfam analizine göre, eğer Dünya’daki herkes ortalama bir milyarderle aynı oranda gezegeni ısıtan gazlara neden olsaydı, 1,5 derece dahilindeki kalan karbon bütçesi iki günden daha kısa bir sürede tükenirdi. Mevcut durumda ise bilim insanları 1,5 derece için karbon bütçesinin 4 sene içerisinde tükeneceğini hesaplıyor.

Yoksulluk karşıtı grubun karbon eşitsizliğine ilişkin incelemesi, aşırı tüketimi azaltmak, temiz enerjiye geçiş için gelir elde etmek ve iklim değişikliğinin halihazırdaki etkilerinden en fazla zarar görenlerin yaralarını sarmak için hükümetlere süper zenginleri vergilendirme çağrısında bulunuyor.

Oxfam’ın araştırması, dünyanın en zengin elli milyarderinin üç saatten daha kısa bir sürede ortalama bir İngilizin tüm yaşamı boyunca ürettiğinden daha fazla karbon emisyonu ürettiğini ortaya çıkardı.

Yılda ortalama 184 kez özel jetlerini kullanıyorlar ve 425 saati havada geçiriyorlar. Bu, dünyadaki ortalama bir insanın 300 yılda üretebileceği miktardaki karbon emisyonuna denk. Lüks yatları ise ortalama bir insanın 860 yılda saldığı kadar karbon salıyor.

Amazon’un kurucusu Jeff Bezos’un iki özel jeti, 12 aylık süre boyunca havada yaklaşık 25 gün geçirdi ve ABD’li bir Amazon çalışanının 207 yılda salacağı kadar karbon saldı.

Dünyanın en zengin ikinci insanı ve Tesla’nın sahibi Elon Musk’un iki jeti, aynı dönemde ortalama bir insanın 834 yıllık emisyonuna eşdeğer miktarda karbondioksite neden oldu.

Walmart perakende zincirinin mirasçıları olan Walton ailesine ait üç yatın, bir yılda toplam 18 bin tonluk karbon ayakizi vardı; bu, 1.714 Walmart mağaza çalışanının neden olduğu emisyona benzer bir miktar.

Zenginlerin Yatırımları Daha da Fazla Zarar Veriyor

Oxfam araştırmacıları, yatlardan kaynaklanan emisyonları hesaplamak için, geminin boyutu, motor özellikleri, yakıt türü, denizde kalma saatleri gibi verileri içeren bir metodoloji geliştirdi.

Raporun yazarlarından biri olan Alex Maitland, “Bizim için en önemli bulgulardan biri, süper yatların bir milyarderin sahip olabileceği en kirletici oyuncak olduğu, eğer uzay gemileri yoksa” dedi.

Milyarderlerin yatırımlarına da mercek altına alan çalışmaya göre, ultra zenginlerin yatırımlarından kaynaklanan seragazı emisyonları, yat ve jetlerden kaynaklanan emisyonlardan 340 kat daha fazla ve doğal olarak çok daha yıkıcı.

Araştırma yatırım alanının olumlu değişim açısından ise en büyük potansiyele sahip alan olduğunu ortaya koyuyor çünkü çoğu yoksul ve orta gelirli insanın aksine milyarderler paralarını nasıl kullanacakları konusunda bir seçeneğe sahip. Eğer milyarderler varlıklarını düşük karbon yoğunluklu fonlara çevirselerdi yatırım emisyonları 13 kat daha düşük olacaktı.

Rapor aynı zamanda karbon eşitsizliğinin ölümcül sonuçlarını da öngörüyor: Önümüzdeki yüzyılda, 2015-2019 yılları arasında en zengin %1’lik kesimin (en az 140 bin dolar geliri olanlar) tüketim emisyonları nedeniyle fazladan 1,5 milyon insan yaşamını yitirecek.

Raporda, bu zengin grubun son 30 yıllık tüketim emisyonlarının, küresel ekonomik üretimin 2,9 trilyon dolar düşmesine ve yılda 14,5 milyon insanın kalori ihtiyacına eşdeğer mahsul kaybına yol açtığı belirtiliyor.

Oxfam’ın iklim adaleti politikası kıdemli danışmanı Chiara Liguori şunları söyledi: “Kanıtlar açık: En zenginlerin lüks yaşam tarzlarından ve kirletici yatırımlarından kaynaklanan aşırı emisyonları eşitsizliği, açlığı körüklüyor ve hayatları tehdit ediyor. Onların pervasız kirliliğinin kolektif geleceğimizi tehdit eden krizi körüklemesi adil değil, aynı zamanda ölümcül” dedi.