COP28, 30 Kasım – 12 Aralık tarihlerinde BAE’nin ev sahipliğinde gerçekleşecek. COP28 Başkanlığı, iki hafta boyunca sürecek müzakereler için planlanan tematik programın ilk etkinlik seti hakkında ön bilgileri paylaştı. Etkinlikler, zirve paydaşlarının COP28’den beklediği sonuçlar ve geçmiş COP’ların çıktıları doğrultusunda planlandı.
COP28 tematik programı, 2030 yılına kadar küresel sıcaklık artışını 1.5 derece ile sınırlamak, iklim direncini artırmak ve finansmanı ölçeklendirmek adına spesifik çözümler etrafında çeşitli paydaşları bir araya getirmeyi hedefliyor. Küresel Stok Değerlendirmesi’ne yanıt olarak tasarlanmış çözüm seti ile; dünya çapında gerçekleştirilen iklim eylemlerini değerlendirilecek, eksiklikler belirlenecekken, 2030 ve geleceğe yönelik izlenecek politikalarda anlaşmaya varılması planlanıyor. Bu kapsamda COP28 Başkanlığı ülkeleri ve önemli iklim paydaşlarını dört alanda eylem almaya çağırdı:
- Enerjiyi alanındaki gelişmeleri hızlandırmak
- İklim finansmanını düzeltmek
- Doğaya, insanlara, yaşamlara ve geçim kaynaklarına odaklanmak
- Tam katılımcılık göstermek
İlk Etkinlik Dünya İklim Eylemi Zirvesi Olacak
30 Kasım’da gerçekleştirilecek açılış gününün ardından 1 -2 Aralık tarihlerinde Dünya İklim Eylemi Zirvesi düzenlenecek. Zirve; devlet başkanlarını, hükümet liderlerini, sivil toplumu, iş dünyasını, gençleri, yerli halk örgütlerini, kırılgan bölgelerden toplulukları ve çeşitli sektör liderlerini bir araya getirecek. Zirve, iklim eylemini değerlendirmeyi hedefleyen somut adımlar ve planlar üzerine önemli tartışmalar sağlayacak.
COP’ta İlk Kez Sağlık Sağlık Günü Olacak
COP28 ile ilk defa bir Taraflar Toplantısı’nda sağlık günü yapılacak. 3 Aralık Yardım, İyileşme ve Barış Günü’ne ayrıldı. Bu özel gün ile COP, yaşamları ve geçim kaynaklarını korumayı, toplum dayanıklılığını ve istikrarını desteklemeyi amaçlıyor. Yardım, İyileşme ve Barış Günü, iklim finansmanına erişim ve iklim eylemini güçlendirme konusunda ciddi engellerle karşı karşıya olan toplulukların adaptasyonun hızlandırılmasına, kayıp ve zararların önlenmesine odaklanacak.
Finans, Ticaret, Cinsiyet Eşitsizliği ve Hesap Verilebilirlik
4 Aralık’ta finans, ticaret, cinsiyet eşitsizliği ve hesap verilebilirlik görüşülecek. Kapsamlı ve iddialı bir finans eylem planını sunarak iklim eylemini hızlandırmak ve iklim finansmanındaki boşluğu kapatmak için çeşitli kamusal, özel ve kimi zaman kamu ve özel sektör ortaklığında finans çözümlerini içeren somut adımlar atılması hedefleniyor. Finans ve karbon piyasalarında atılacak adımlar ile iklim finansmanın gelecekte nasıl yapılandırılması gerektiği üzerine görüşmeler gerçekleştirilecek.
Toplumsal cinsiyet eşitliğinin de görüşüleceği günde, ortaya çıkan yeşil sektörlerde insana yakışır, adil çalışma fırsatlarını savunarak cinsiyet-adaletli geçişin önünün açılması isteniyor. Bunun yanı sıra, hesap verilebilirliği yükseltmek için ortak standartları belirlemek ve özel sektör başta olmak üzere yüksek bütünlüklü sıfır emisyon hedefinin nasıl sağlanacağı üzerine görüşmeler gerçekleştirilecek.
Yenilenebilir Enerji Gündemde Olacak
Enerji, sanayi, adil geçiş ve yerli halklara odaklanılacak olan 5 Aralık’ta; istihdam artışı, ekonomik fırsatlar ve tüm enerji ve endüstriyel değer zincirleri arasında adil geçiş için yollar aranacak. Ekonomik fırsatları ve istihdam artışını hızlandırırken, enerji de dahil olmak üzere tüm sektörlerde adil geçişe ve sosyo-ekonomik konulara bütünsel bir bakış açısı getirilmesi arzulanıyor. Enerji ve endüstri alanındaki ana konular arasında yenilenebilir enerjinin büyük çapta yaygınlaştırılması, daha fazla enerji verimliliği, ağır emisyon salımına neden olan sektörlerde inovasyon ve eylemler, hidrojen potansiyelinin ortaya çıkarılması ve petrol ve gazın karbondan arındırılması yer alacak. Aynı zamanda dünya çapında enerjiye erişimin ve enerji sektörü geçişindeki işçilerin ihtiyaçlarının da ele alınacağı günde, yerli halkların finansmana doğrudan erişimlerini geliştirecek mekanizmaların önemi de aktarılacak.
Yerel Liderler COP28’de Buluşacak
6 Aralık’ta COP28; belediye başkanları, valiler, parlamenterler, iş dünyası ve sivil toplum liderleri de dahil olmak üzere toplumun her düzeyinde iklim eylemini hızlandırmak için bir araya gelen yerel liderlere ev sahipliği yapacak. Aynı zamanda düşük karbonlu ve dirençli alanlara ve altyapıya, sürdürülebilir ve döngüsel atık sistemlerine, sürdürülebilir hareketlilik ve lojistiğe geçişe yönelik çözümlere de vurgu yapılacak.
7 Aralık’ta COP’a bir gün ara verilmesinin ardından 8 Aralık’ta gerçekleştirilecek “Gençlik, Çocuk, Eğitim ve Becerileri” tematik toplantısı, iklim değişikliğinin çocuklar ve gençler açısından orantısız risk ve etkilerini göz önünde bulundurarak gençleri COP28 ve geleceğin sonuçlarını şekillendirmeye teşvik etmeyi amaçlıyor. Odaklanılacak konular arasında gençlerin öncülüğünde inovasyon ve girişimciliğe yatırım, politika yapma süreçlerinde kapasite geliştirme ve iklim eylemiyle uyumlu yeşil işlere yönelik beceri açığını kapatmak için eğitimin dönüştürülmesi yer alacak.
Doğanın Korunması, Restorasyonu ve Sürdürülebilir Yönetimi
İklim uyumlu ve doğaya olumlu kalkınmayı desteklemek için arazi kullanımı ve okyanus sistemlerini değiştirmeyi amaçlayan “Doğanın Korunması, Restorasyonu ve Sürdürülebilir Yönetimi” başlıklı tematik gün ise doğal ekosistemleri koruyan, onaran ve etkili bir şekilde yöneten, doğa kaybının etkenlerini ele alan, yerli halkları ve yerel toplulukları güçlendiren sağlam çözümlerin ölçeklendirilmesine odaklanacak. 9 Aralık’ta yapılacak toplantı ile, güvenli bir gelecek doğrultusunda doğa kaybını durdurmak ve tersine çevirmek için net bir çerçeve sağlayan Kunming-Montreal Küresel Biyoçeşitlilik Çerçevesi’nde daha hızlı adımların atılması planlanıyor.
Spesifik gıda ve tarım odakları arasında, finansman mekanizmaları ve proje hazırlığı ile desteklenen inovasyon yatırımı, yenilenebilir tarım ve ulusal dönüşüm yollarının yer alacağı 10 Aralık’ta; su programlamasına, tatlı su restorasyonuna, korunmasına ve kentsel su direncine yönelik altyapı ve su -gıda sistemlerinin entegre yönetişimine ve yönetimine odaklanılacak.
Son müzakerelerin yapılacağı 11 – 12 Aralık tarihlerinde ise müzakerelerin yoğun geçmesi beklendiği için tematik toplantılara yer verilmeyecek. Ayrıca yayımlanan tematik programda yer alan kimi etkinliklerde tarih değişikliği olabileceği ve kimi etkinliklerin de programa eklenebileceği COP28 Başkanlığı tarafından belirtildi.
Tematik programın tamamına buradan ulaşabilirsiniz.
