İlk kez düzenlenecek Afrika İklim Zirvesi’nde, karbon kredileri gibi piyasaya dayalı finansman araçları, seçenekler listesinin üst sıralarında yer alıyor.
Aktivistler finansman için karbon piyasalarını genişletme planlarına direnirken, önümüzdeki hafta kıtanın ilk iklim zirvesinde yapılacak tartışmanın merkezinde sel ve kıtlıktan çok çevresel önceliklerin nasıl finanse edileceği olacak . Zirve 4-6 Eylül tarihleri arasında Kenya’nın Nairobi kentinde düzenlenecek.
BM rakamlarına göre Afrika ülkeleri, küresel karbon emisyonlarının yalnızca %3’üne katkıda bulunuyor, ancak Afrika Boynuzu’nda on yıllardır yaşanan en kötü kuraklık da dahil olmak üzere, iklim değişikliğiyle bağlantılı aşırı hava koşullarının etkisine giderek daha fazla maruz kalıyorlar.
Kâr amacı gütmeyen İklim Politikası Girişimi tarafından geçen yıl hazırlanan bir raporda, Afrika’nın iklim etkileriyle başa çıkmak için ihtiyaç duyduğu finansmanın yalnızca %12’sini aldığı ortaya çıktı.
Kenya Çevre Bakanı Soipan Tuya, önümüzdeki Pazartesi günü Nairobi’de başlayacak zirve öncesinde yaptığı açıklamada, ” Açlık, kıtlık ve sel mağduru Afrika söylemini değiştirmeye başlamayı hedefliyoruz” dedi.
Binlerce delegenin önümüzdeki ay Eylül ayında New York’ta yapılacak BM iklim zirvesi ve Kasım ayı sonunda Birleşik Arap Emirlikleri’nde yapılacak COP28 BM zirvesi öncesinde çözümleri tartışması bekleniyor.
Zirveyi düzenleyenler ayrıca Nairobi’de yüz milyonlarca dolar değerinde anlaşmalar yapılmasını beklediklerini de söylüyor.
Kirletenlerin, ağaç dikme ve yenilenebilir enerji üretimi gibi faaliyetleri finanse ederek emisyonlarını dengelemelerine olanak tanıyan karbon kredileri gibi piyasaya dayalı finansman araçları, finansman seçenekleri listesinin üst sıralarında yer alıyor.
Hükümetler aynı zamanda borç-doğa takaslarına da ilgi gösteriyor. Gabon bu ayın başında, Afrika’nın bu türden ilk anlaşmasını, uluslararası borcunun nominal 500 milyon dolarlık kısmını geri satın alarak ve eşit büyüklükte çevre dostu bir amortisman tahvili ihraç ederek tamamladı.
İşlemin, korumayı finanse etmek için kullanılabilecek tasarruflar sağlaması amaçlanıyor.
Ancak zirvenin iklim finansmanına yaklaşımı sivil grupların eleştirilerine yol açtı; 500’den fazla STK açık bir mektupta organizatörleri Afrika’ya rağmen Batı’nın önceliklerini ilerletmekle suçladı.
Gruplar mektupta, “Bu yaklaşımlar zengin ulusları ve büyük şirketleri Afrika’nın zararına olacak şekilde dünyayı kirletmeye devam etmeleri konusunda cesaretlendirecek” dedi.
İmzacılardan biri olan Power Shift Africa’nın kıdemli danışmanlarından Amos Wemanya, finansmanın, daha önce verdikleri sözleri tutmayan daha zengin ülkelerden gelmesi gerektiğini söyledi.
Yayımlanan gündeme göre gelecek haftaki zirvenin öne çıkan konularından biri Birleşik Arap Emirlikleri ve Afrika Karbon Piyasaları Girişimi’ni (ACMI) içeren bir anlaşma olacak.
ACMI, Afrika’nın karbon kredisi üretimini 2030’a kadar 300 milyona ve 2050’ye kadar ise 1,5 milyara çıkarmak amacıyla geçen yıl Mısır’daki COP27 zirvesinde başlatıldı.
Zirve organizatörleri, Afrika uluslarının zengin dünya hükümetlerinden daha fazla fon talep etmeye devam edeceğini ve dünyanın en büyük ikinci tropik ormanı olan Kongo Havzası’nın büyük bir karbon yutağı olarak daha fazla tanınmasını isteyeceğini söyledi.