Bu sene 18. kez düzenlenen Felis Ödülleri’nin “Sosyal Sorumluluk ve Sürdürülebilirlik Felis’i” ödülü için seçtiği jüri başkanı, Shell Türkiye Kurumsal İletişim Direktörü ve Shell & Turcas İcra Kurulu Üyesi Meltem Okyar Perdeci oldu. Shell, dünya genelinde iklim krizini derinleştiren en büyük şirketlerden biri.
YAZI: Erhan ARCA
Felis, reklam ve pazarlama alanlarında yaratıcılığı geliştiren ekipler için 18. Felis Ödülleri’ni gerçekleştiriyor. 16 kategoride yapılacak olan yarışmanın bölümleri arasında; sosyal medya, marka deneyimi, tüketici sağlı, sosyal sorumluluk ve sürdürülebilirlik gibi alanlar bulunuyor. “Sosyal Sorumluluk ve Sürdürülebilirlik Felis’i” ödül kategorisinde ise jüri başkanı Shell Türkiye, Kurumsal İletişim Direktörü ve Shell & Turcas İcra Kurulu Üyesi Meltem Okyar Perdeci oldu. Bu, yarışma ile yeşil aklama yapıldığı anlamına geliyor.
Felis’in yarışma kitapçığındaki “Sosyal Sorumluluk ve Sürdürülebilirlik Felis’i” başlığına göre, başvurular; “toplumsal gelişmeyi hedefleyen sosyal sorumluluk ve sürdürülebilirlik projeleri için hayata geçirilen yaratıcı ve etkili iletişim faaliyetleri, elde ettikleri sonuçlar ve bununla bağlantılı olarak yarattıkları sosyal etki” kıstasıyla değerlendirilecek.
Geçtiğimiz sene yapılan bir araştırma, iklim konusundaki 78 terimde Google arama sonuçlarına verilen her beş reklamdan birinin Shell de dahil olmak üzere fosil yakıt şirketlerine ait olduğunu ortaya koymuştu. Kampanyacılar ise bu durumu “endemik yeşil aklama” olarak değerlendirmişti. Şirketler, Google arama sonuçlarına reklam vererek “iklim dostu” ve “sürdürülebilir” oldukları gibi bir algıyı halka empoze etmeye çalışıyor.
De Correspondent’ten Jelmer Mommers tarafından açığa çıkartılan belgeler Shell’in, fosil yakıt emisyonlarının neden olduğu küresel ısınma ve riskleri hakkında en azından 1980’lere dayanan derin bir bilgiye sahip olduğunu gösteriyor. Yani yaklaşık 40 yıldır iklim krizi hakkında bilgi sahibi olan Shell, iklim mücadelesindeki iletişim stratejisini bile “yeşil aklama” ile veriyor.
Felis yarışma kitapçığının “Sosyal Sorumluluk ve Sürdürülebilirlik Felis’i” bölümünde bulunan “Çevre” alt başlığında ise şu ifade yer alıyor: “İklim değişikliğiyle ve onun etkileriyle mücadele için atılması gereken adımların gerekliliğini vurgulayan çalışmalar bu kategoriye başvurabilir.” Shell gibi fosil şirketler Google’a verdikleri reklamlarla öne çıkan sayfalarda sık sık iklim krizine dair verdikleri “mücadeleyi” vurguluyor. Ancak iklim krizi, aciliyetiyle yalnızca “vurgulanıp” bırakılacak bir alan değil. Bu krizi çözmede en büyük rol oynayabilecek aktörlerin içerisinde bulunan dev sermaye şirketlerinin sorunu yalnızca vurgulaması, halkla paylaşılan bilgileri sermayelerini kullanarak manipüle etmesi etik olmadığı gibi iklim mücadelesine de gölge düşürüyor.
Aslında devletlere varlığını veren ve devletin kendisine karşı sorumluluğunun bilincinde olması gereken nasıl halksa, giderek neoliberalleşen dünyada şirketlere sermayesini, varlığını veren müşteriler. Karar alıcıların düşük motivasyonlu olduğu, uluslararası zirvelerden yeterli sonuçlar alınamadığı bir dönemde markaların iklim dostu bir dönüşüm geçirmesini sağlamak tüketim bilincine kalıyor. Ancak, 2020’de yapılan bir anket, Google kullanıcılarının 58.1%’inin hangi linkte reklam olduğunu anlayamadığını açığa çıkarmıştı. Tüketicilerin “yeşil aklama” yapan şirketler kadar internete, dijital medyaya adapte olamamasını Shell gibi büyük sermaye şirketleri avantaja çeviriyor.
Felis yarışma kitapçığının “Sosyal Sorumluluk ve Sürdürülebilirlik Felis’i” başlığında şu iki alt başlık da bulunuyor:
“Başvuran işin, herkes için daha iyi yaşanabilir bir dünya ve sürdürülebilir kalkınma için gereken alanlara odaklanması, sorunları tespit etmesi, çözümüne katkıda bulunması ve ürettiği katma değeri ölçümlemesi beklenmektedir.”
“Açık iletişimi, şeffaflığı ve hesap verebilirliği sağlayan ve kurum içinde/toplumda şeffaflığın gelişimi için yaratıcı farkındalık çalışmalarına hayat veren projeler bu kategoriye başvurabilir.”
Jüri başkanı olarak seçilen Meltem Okyar Perdeci’nin çalıştığı şirket olan Shell’in geçmişi, hatta bugünü düşünüldüğünde, ödülün aslında kendi çalıştığı kurumun aday bile olamayacağı, olmaması gereken bir şirket yetkilisi tarafından değerlendirildiği görülüyor. Felis, bilerek ya da bilmeyerek ama mutlaka bilmesi gereken şekilde Shell’in “yeşil aklama” yapmasına destek veriyor.
