IEA’ya göre SUV’ler bir ülke olsaydı, dünyayı en çok kirleten altıncı ülke olurdu.
Uluslararası Enerji Ajansı’na (IEA) göre, SUV satışlarında devam eden küresel artış ile, SUV’lerden kaynaklanan karbondioksit (CO2) emisyonları 2022’de yaklaşık 1 milyar tona ulaştı.
Yollardaki 330 milyon spor hizmet araçları, geçen yıl Birleşik Krallık ve Almanya’nın birleşik ulusal emisyonlarına eşdeğer emisyonlar üretti. SUV’lar bir ülke olsaydı, dünyayı en çok kirleten altıncı ülke olurdu.
İklim savunucuları, SUV’lerin etkisi konusunda giderek daha fazla endişe duyuyor. Aktivist grup Tire Extinguishers, kampanyasının birinci yıl dönümüne yaklaşırken Avrupa’da yüzlerce SUV’un lastiklerini söndürdüğünü söyledi.
SUV’ler normal arabalardan daha büyük ve ağır ve ortalama %20 daha fazla yakıt kullanıyor. 2022’de artan SUV sayısı, küresel petrol talebindeki artışın üçte birinden sorumluydu.
IEA’nın bildirdiğine göre, SUV alımları son yıllarda hızla arttı. 2012’de yeni araba satışlarının %20’sini SUV araçları oluştururken bu rakam 2022’de %46’ya yükseldi. ABD, Hindistan ve Avrupa bu artışta önemli rol oynadı.
2022’de satılan altı SUV’dan yaklaşık biri elektrikliydi. Ancak IEA uzmanları şunları söyledi: “Elektrikli SUV’ların popülaritesi artıyor, ancak daha geniş filonun artan yağ tüketimini ve emisyonlarını dengeleyecek kadar hızlı değil. Elektrikli SUV’lar ayrıca daha büyük piller gerektiriyor, bu nedenle büyüyen bir elektrikli SUV pazarı, pil tedarik zincirleri üzerinde ek baskı uygulayacak ve pilleri yapmak için gereken kritik minerallere olan talebi daha da artıracak”
Pazartesi günü Tire Extinguisher gruplarının hedef aldığı şehirler arasında Londra, Paris, Berlin ve Milano yer aldı.
Aktivistler, geçtiğimiz yıl ABD ve Yeni Zelanda da dahil olmak üzere 17 ülkede mercimek kullanarak 10.000’den fazla lastiğin havasını indirdiklerini iddia ediyorlar.
Bir sözcü şunları söyledi: “Kış boyunca işler sakindi ama şimdi bitkisel bazlı bir eylem yılı daha için hazır hale geliyoruz. Harekete geçiyoruz çünkü politikacılar sokaklarımızı ve iklimimizi güvenli hale getirmek için küçük adımlar bile atmayacak. Bu çevreyi kirleten araçlar tarih olana kadar durmayacağız.”
Tire Extinguishers, “Şehirlerde SUV’ların yasaklanmasını ve ücretsiz, kapsamlı toplu taşımaya büyük yatırım yapılmasını” istediklerini söyledi.
IEA, elektrikli otomobil satışlarının 2022’de arttığını ve 2021’e göre %60 artarak 10 milyondan fazla araca ulaştığını söyledi. Ancak 29 milyon elektrikli olmayan SUV satıldı.
Avrupa kampanya grubu Transport & Environment’ın araçlar ve emobiliteden sorumlu kıdemli direktörü Julia Poliscanova şunları söyledi: “Otomobil üreticileri kâr peşinde koşuyorlar. VW, Stellantis ve BMW daha çok SUV modellerine odaklanmaya doğru ilerlediklerini söylediler. Ancak daha büyük arabalar gezegen üzerinde daha fazla baskı oluşturuyor.”
