;
Bilim Politika

Brezilya Amazonları, Son 10 Yılda Emdiğinden Daha Fazla Karbon Saldı

Uluslararası araştırmacılar ekibi Amazonlar’daki ormansızlaşmanın 2019’da neredeyse dört kat arttığını buldu. Son yıllarda Brezilya’da çevre cezalarındaki düşüşü ise Cumhurbaşkanı Bolsonaro “barış ve huzur” sağlamak için yaptığını söyledi.

İnsanlığın artık insan kaynaklı karbon kirliliğini emmeye yardımcı olmak için dünyanın en büyük tropikal ormanına bel bağlayamayacağını gösteren bir rapora göre, Brezilya Amazonları son 10 yılda atmosfere, emdiğinden yaklaşık %20 daha fazla karbondioksit saldı.

Nature Climate Change dergisinde yayımlanan araştırmaya göre, 2010’dan 2019’a kadar Brezilya’nın Amazon havzası 16,6 milyar ton karbondioksit salarken, yalnızca 13,9 milyar ton karbon emdi.

Çalışma, yakıldığında veya yok edildiğinde atmosfere salınan karbondioksitle birlikte, orman büyüdükçe emilen ve depolanan karbondioksit hacmine de baktı.

Fransa Ulusal Agronomik Araştırma Enstitüsü’nde (INRA) bilim insanı ve raporun eş yazarı Jean-Pierre Wigneron, “Bunu tahmin etmiştik, ancak Brezilya Amazonu’nun tam tersine döndüğünü ve artık net bir yayıcı olduğunu gösteren rakamları ilk kez somut olarak gördük” dedi.

Çalışma ayrıca, orman tahribatının – yangınlar ve tomruk kesme yoluyla – önceki iki yıla kıyasla 2019’da yaklaşık dört kat arttığını, yaklaşık 2,5 milyon dönümden 9,6 milyon dönüme çıktığını gösterdi.

INRA yaptığı açıklamada, “Brezilya, 2019’daki hükümet değişikliğinden sonra çevre koruma politikalarının uygulanmasında keskin bir düşüş gördü” dedi.

Dünya, 2019’da 40 milyar tonu aşan karbondioksit emisyonlarını azaltmak için mücadele ederken, karasal ekosistemlerin önemli bir yardımları oldu.

Geçtiğimiz yarım yüzyılda emisyonlar %50 artmış olsa bile, bitkiler ve toprak sürekli olarak bu emisyonların yaklaşık %30’unu absorbe etti. Okyanuslar da %20’den fazlasını emerek yardımcı oldu.

Amazon havzası, dünyadaki tropikal yağmur ormanlarının yaklaşık yarısını oluşturuyor ve karbonu emmek ve depolamak için diğer bitki türlerine göre daha etkili.

Ancak bölge bir karbondioksit “yutağı” olmaktan ziyade net bir kaynak haline gelirse, iklim kriziyle mücadele çok daha zorlaşacak.

Uluslararası araştırmacılar ekibi, Oklahoma Üniversitesi’nde geliştirilen uydu verilerini analiz etmek için yeni yöntemler kullanarak, bozulmuş ormanların, tamamen ormansızlaşan bir ormana kıyasla, gezegeni ısıtan emisyonlarda daha büyük bir kaynak olduğunu ilk kez gösterdi.

Aynı 10 yıllık dönemde, parçalanma, seçici kesim veya ağaçlara zarar veren ancak yok etmeyen yangınların neden olduğu bozulma, ormanların tamamen yok edilmesinden üç kat daha fazla emisyona neden oldu.

Çalışmada incelenen veriler yalnızca Amazon yağmur ormanlarının yaklaşık %60’ını kapsayan Brezilya’dan elde edildi.

Wigneron, bölgenin geri kalanı hesaba katıldığında, “Amazon havzasının tamamı muhtemelen karbon nötrdür. AncakAmazon yağmur ormanlarının bulunduğu diğer ülkelerde de ormansızlaşma artıyor ve kuraklık daha yoğun hale geldi” dedi.

Bolsonaro “Barış ve Huzur” için Çevre Cezalarının Azaltıldığını Söylüyor

Ağustos 2019’dan Temmuz 2020’ye kadar Brezilya Amazon bölgesi, 11.088 kilometrekare orman örtüsünü kaybetti ki bu kayıp son 12 yıldaki en büyük oran. Çevre uzmanları, son yıllarda Brezilya’da çevre cezalarında görülen düşüşü, federal çevre düzenleyicisi Ibama’nın Bolsonaro yönetiminde azalan kapasitesine bağlıyor.

Brezilya Cumhurbaşkanı Jair Bolsonaro ise Cumartesi günü yaptığı açıklamada, hükümetinin kırsal bölgelere “barış ve huzur” getirmek için çiftlik sahiplerine verilen çevre nedenli para cezalarının sayısını azaltmayı seçtiğini söyledi.