Bilim insanları, dünyadaki okyanusların 2020’de tarihin en sıcak seviyesine ulaştığını ve iklim acil durumunun aşırı hava etkilerini güçlendirdiğini belirtiyor. 2020’de ortalama küresel hava sıcaklığı sanayi öncesi döneme göre 1,25 derece daha yüksekti.
Araştırmacılar, okyanuslardaki en sıcak beş yılın 2015’ten beri gerçekleştiğini ve 1986’dan beri ısınma oranının 1960-85’e göre sekiz kat daha yüksek olduğunu buldular.
Güvenilir ölçümler 1940’a kadar uzanıyor, ancak okyanuslar muhtemelen şu anda 1000 yıldır olan en sıcak durumunda ve son 2000 yıldır herhangi bir zamana göre daha hızlı ısınıyor. Daha sıcak denizler fırtınalara daha fazla enerji sağlayarak onları daha da şiddetli hale getiriyor. Atlantik’te 2020’de rekor seviyede 29 tropikal fırtına yaşandı.
Daha sıcak okyanuslar yağış modellerini de bozarak sellere, kuraklıklara ve orman yangınlarına yol açıyor. Isı ayrıca deniz suyunun genişlemesine ve deniz seviyelerinin yükselmesine neden oluyor. Bilim insanları, yüzyılın sonunda deniz seviyelerinde yaklaşık 1 metrelik yükseliş bekliyorlar ve bu durum dünya çapında 150 milyon insanı tehlikeye atıyor.
Dahası, daha sıcak su karbondioksiti daha az çözebiliyor. Şu anda, karbon emisyonlarının %30’u okyanuslar tarafından emiliyor ve bu da insanların fosil yakıtları yakması sonucundaki ısınma etkisini sınırlandırıyor.
ABD, Minnesota’daki St Thomas Üniversitesi’nden Profesör John Abraham ve yeni analizi yürüten ekipten biri, “Okyanus ısınması kilit bir ölçü ve 2020, küresel ısınmanın hız kesmeden devam ettiğini gösteren rekor kıran uzun yıllar serisini sürdürdü. Daha sıcak okyanuslar, hem gezegenin biyolojik sistemlerini hem de insan toplumunu etkiliyor. İklim değişikliği kelimenin tam anlamıyla insanları öldürüyor ve bunu durdurmak için elimizden geleni yapmıyoruz” diye konuştu.
Son araştırmalar, denizlerdeki yüksek sıcaklıkların deniz yaşamına da zarar verdiğini ve okyanus sıcaklık dalgalarının sayısının keskin bir şekilde arttığını gösteriyor.
Okyanuslar gezegenin %71’ini kaplıyor ve su havadan binlerce kat daha fazla ısıyı emebiliyor, bu nedenle küresel ısınmanın %93’ü denizler tarafından karşılanıyor denebilir. Ancak insanları en doğrudan etkileyen yüzey hava sıcaklıkları da 2020’de en yüksek seviyeye yükselerek rekor kırdı.
2020’de ortalama küresel hava sıcaklığı sanayi öncesi döneme göre 1,25 derece daha yüksekti ve en kötü etkilerden kaçınmak için uluslar tarafından belirlenen 1,5 derece sınırı hedefine tehlikeli derecede yakındı.
Advances in Atmospheric Sciences dergisinde yayınlanan en son araştırma, okyanusların 2019’dan 20 zettajoule daha fazla ısı emdiğini gösterdi. Bu, dünyadaki her insanın her gün 80 saç kurutma makinesi çalıştırmasına veya yaklaşık dört atom bombasının patlamasına eşdeğer.
Analiz, verilerin çoğunun toplandığı ve ısının büyük çoğunluğunun biriktiği yer olan okyanusun en üst 2000 metresinde emilen ısıyı değerlendirdi. Verilerin çoğu okyanuslara dağılmış 3800 serbestçe sürüklenen şamandıralardan, bazıları ise geçmişte gemilerden atılan torpido benzeri battermograflardan geliyor.
Çalışma ayrıca yüzey okyanus sularının derine batmasının ve daha derin suların yükselmesinin denizler ısındıkça azaldığını bildirdi. Bu durum, yüzey katmanlarının daha da ısındığı ve deniz yaşamı için derinliklerden daha az besin elde edildiği anlamına geliyor.
2020’deki koronavirüs salgınından kaynaklanan dünya çapındaki karantinalar, karbon emisyonlarını yaklaşık %7 oranında düşürmesine rağmen atmosferdeki toplam karbondioksit yoğunluğu açısından “bir patlama etkisi bile yaratmadı” ve okyanus ısınması üzerinde ölçülebilir bir etkisi olmadı.
ABD’deki Penn Eyalet Üniversitesi’nden Michael Mann “Küresel karbon emisyonlarındaki rekor düşüşe rağmen, okyanusların 2020’de yeni bir rekor sıcaklık seviyesine ulaşması, atmosfere karbon saldığımız sürece gezegenin ısınmaya devam edeceği gerçeğini gösteriyor. Önümüzdeki birkaç yıl içinde karbon emisyonlarını hızla düşürmenin aciliyetini hatırlatıyor” dedi.
New York Üniversitesi’nden Profesör Laure Zanna ise “Bu çalışmada sunulduğu gibi sürekli okyanus sıcaklığı ölçümleri, gezegenin ısınmasını ölçmek için çok önemli. Isınma nedeniyle yükselen deniz seviyesinin yanı sıra buzulların erimesi de önemli ve dünya nüfusunun önemli bir bölümünü doğrudan etkiliyor” dedi.
