45’ten Fazla Ülke Kömürden Çıkış için El Sıkıştı, Türkiye Anlaşmaya Katılmadı

İngiltere’nin öncülüğünde COP26’da, 46 ülke kömürden çıkış taahhüdü verdi. Bu ülkelerin arasında Türkiye bulunmuyor. 

COP26’ya başkanlık eden Birleşik Krallık tarafından yapılan açıklamada, Birleşik Krallık’tan ve uluslararası ortaklarından gelen bir destek paketi sayesinde, 46 ülkeyi temsil eden bir koalisyonun hem kömürlü termik santralların aşamalı olarak durdurulması hem de yeni kömür santrallarına verilen desteğin sona erdirilmesi konusunda anlaştığı belirtildi.

Söz konusu ülkeler arasında en büyük 10 kömür ülkesinin üçünün (Kore, Endonezya ve Vietnam) yanı sıra Almanya, Kanada, Polonya ve Şili gibi ülkeler bulunuyor ancak Türkiye; Çin, Hindistan, Avustralya, Rusya ve ABD ile beraber listede yer almıyor.

İngiliz hükümeti, anlaşmaya dahil olan ülkelerin yurt içinde ve yurt dışında yeni kömür santrallarına yatırım yapmaktan kaçınmayı ve gelişmiş ülkelerin 2030’larda, daha yoksul olan ülkelerin ise 2040’larda  kömür yakıtlı elektrik üretimini aşamalı olarak durdurmayı taahhüt edeceklerini duyurdu.

Polonya ise tam bu aşamada bir itirazda bulundu ve ülkenin gelişmiş değil, gelişmekte olan ülkeler arasında yer aldığını ve bu nedenle 2030 yerine 2040 tarihini benimsediklerini ilan etti.

İngiltere’nin kampanyası, Çin, Japonya, Kore ve G20’nin 2021 yılı sonuna kadar kömür üretimi için denizaşırı finansmanı sona erdirme taahhütlerinin yanı sıra, büyük bankaların kömür finansmanını sona erdirme taahhüdünde bulunduğunu ve karbonu tutulmayana yeni kömür enerjisine yönelik tüm kamu finansmanını etkin bir şekilde sona erdirme taahhüdünü savunuyor.

Bildiri temel olarak şunları kapsıyor:

• Yurtiçinde ve yurtdışında yeni kömürlü elektrik üretimine yönelik tüm yatırımları sonlandırmak;
• Temiz enerji üretiminin dağıtımını hızla büyütmek;
• Büyük ekonomiler için 2030’larda ve dünyanın geri kalanı için 2040’larda kömür enerjisini aşamalı olarak kaldırmak; ve,
• Kömürden çıkarken işçilere ve topluluklara fayda sağlayacak şekilde adil bir geçiş yapmak

İklim değişikliğine en büyük katkıyı yapan kömürün sonu, İngiltere’nin COP26’da 190 ülke ve kuruluşun koalisyonunu güvence altına alması ve Polonya, Vietnam, Mısır, Şili ve Fas gibi ülkelerin kömür enerjisini aşamalı olarak kaldıracağını açık taahhütlerle ilan etmesi sayesinde, ufukta görülüyor.

G7, G20 ve OECD’deki kamu uluslararası kömür finansmanını sona erdirmek için yapılan anlaşmalar, dünya ekonomisinin yenilenebilir kaynaklara kaydığına dair güçlü bir sinyal gönderiyor. Bu, İngiltere’nin elektrik üretim kapasitesinin yarısından fazlasına eşdeğer, 20 ülkede 40 GW’ın üzerinde kömürün bitmesine neden olabilir.

Paris Anlaşması kapsamında küresel sıcaklık artışını 1,5 dereceyle sonlandırmak için temiz enerji dönüşümünün mevcut duruma göre dört ila altı kat daha hızlı gerçekleşmesi gerekiyor.