Hükümetler, lider piyasalarda en geç 2035 yılına kadar ve 2040 yılına kadar tüm dünyada, tüm yeni otomobil ve kamyonet satışlarının sıfır emisyon olması için çalışacak.
COP26 Ulaşım Günü’nde, sıfır emisyonlu araçlara geçişe yönelik büyük sonuçları beraberinde getirecek açıklamalar yapıldı. Aralarında 30’dan fazla ülkenin, küresel otomobil üreticilerinin, şehirlerin, bölgelerin ve filo sahiplerinin bulunduğu 100’den fazla kurum belgeyi destekledi.
Uzmanlar göre, duyurulan mutabakat, lider otomobil piyasalarında 2035 yılına kadar aşamalı olarak kullanımdan kaldırılacak ve sıfır emisyonlu araçlarla değiştirilecek olan benzinli ve dizel motorlu araçlar için yolun sonuna işaret ediyor.
Sıfır Emisyonlu Araçlar için Glasgow Mutabakatı imzacılarından Birleşik Krallık, Kanada, Hindistan gibi ülkeler ön plana çıkarken, Türkiye’nin de imzacı ülkeler arasında yer alması dikkat çekiyor.
Mutabakatın kapsamı şu şekilde:
- Hükümetler, lider piyasalarda en geç 2035 yılına kadar ve 2040 yılına kadar tüm dünyada, tüm yeni otomobil ve kamyonet satışlarının sıfır emisyon olması için çalışacak.
- Filo sahipleri, 2030’a kadar veya piyasaların izin verdiği daha erken bir tarihe kadar otomobil ve kamyonet filoların %100’ünün sıfır emisyonlu araçlar olması için çalışacak
- Orijinal parça üreticileri, 2035 veya daha önce lider piyasalarda %100 sıfır emisyonlu yeni otomobil ve kamyonet satışlarına ulaşmak için çalışacak.
- Gelişmekte olan piyasalar/gelişmekte olan ekonomilerin imzacıları sıfır emisyonlu araçların hızla yaygınlaşması ve benimsenmesi için yoğun bir şekilde çalışacaklar.
Mutabakatın içinde yer alan taahhütlerin boyutu, küresel otomobil satışlarının yaklaşık 3’te 1’ine denk geliyor.
Dünyanın önde gelen şehirlerinden bazılarının belediye başkanları, sendika liderleri, ulaştırma çalışanları, ulaştırma yetkilileri ve sivil toplum, dünya hükümetlerini toplu taşımada sürdürülebilir uzun vadeli yatırımlara öncelik vermeye veya iklim çöküşünü riske atmaya çağırmak için COP26’da bir araya geldi. COP26 ulaşım gününün odak noktası elektrikli araçlar olduğundan, belediye başkanları ve sendika liderleri toplu taşımanın unutulmaması gerektiği konusunda uyarıyor.
- Anlaşmayı imzalayanlar, küresel otomobil pazarının yaklaşık %15’ini veya bir başka deyişle 11,5 milyon aracı oluşturuyor. Başta AB olmak üzere, içten yanmalı motorların kullanımdan kaldırılma tarihlerini de açıklayan diğer ülke ve bölgeler de eklendiğinde, bu pay küresel otomobil satışlarının %29‘undan fazlasına karşılık geliyor.
- BMW’nin mevcut otomobil satışlarının %26′sından fazlası, sıfır emisyonlu versiyonlar için benzinli ve dizel araçların aşamalı olarak kaldırılmasını taahhüt eden coğrafyalarda bulunuyor.
- Stellantis‘in (Chrysler, Citroen, Fiat, Jeep, Opel, Peugeot‘nun sahibi) otomobil satışlarının %48’i, artık benzinli ve dizel araçların kullanımdan kaldırılmasını taahhüt eden ülkelerde olacak.
- Otomobil üreticilerinin taahhütleri ABD pazarının neredeyse %30’unu oluşturuyor.
- Toyota satışlarının %8’i ve ABD’nin içten yanmalı motorlu araçların çıkışının planlandığı ülkelere ihracatının 65%’ini kapsıyor.
Ulaşım, küresel seragazı emsiyonlarında 5. Sırada yer alıyor ve karayolu taşımacılığı emisyonların %89’unu oluşturuyor. Karayolu taşımacılığının elektrikli hale getirilmesi, küresel ısınmayı 1,5C’de sabitlemek için bu on yılda karbon emisyonlarını yarıya indirmek için önemli bir adım, zira yenilenebilir kaynaklarla çalışan sıfır emisyonlu araçlar, aracın yaşam döngüsü boyunca sera gazı emisyonlarını %80’e kadar azaltabilir.
Climate Group ECO’u Helen Clarkson,“COP26, içten yanmalı motor için yolun sonunu işaret ediyor. Dünyaya temiz karayolu taşımacılığına geçişin sadece gerçekleştiğini değil, aynı zamanda hızlandığını göstermek için bizimle birlikte duran tüm liderleri memnuniyetle karşılıyorum. Özellikle eksik olan kuruluşlar için – iklim, sıfır emisyonlu araçlarla gemiye binmenizi bekleyemez. Çıkışı kaçırmadan önce sağ şeritten çıkmanın zamanı geldi” dedi.
COP26 Birleşik Krallık Üst Düzey İklim Eylemi Lideri Nigel Topping ise “Race to Zero ve RouteZero aracılığıyla ulaşım sistemi genelinde etkili aktörlerle yaptığımız çalışma, sıfır emisyonlu mobiliteye ve ulaşıma geçişin kaçınılmaz olduğunu ve işbirliğini destekleyen küresel eylemlerle hızlandığını gösterdi. Temiz karayolu taşımacılığını gerçeğe dönüştürecek teknolojiye sahibiz ve bugün, önümüzdeki on yılda bunu yapacak iradeye sahip olduğumuz açık” diye konuştu
Mutabakat metnine ve imzacı ülkeler ile otomobil üreticilerine dair listeye buradan ulaşabilirsiniz.