29 Mart-4 Nisan Haftalık: Türkiye’deki Yerel Yönetimler İklim Değişikliğine Hazır mı?

Geçmiş haftanın önemli iklim olaylarını derlediğimiz “haftalıklar” ile ikinci kez karşınızdayız. İkinci Haftalık’ı, yani 29 Mart-4 Nisan tarihleri arasında iklim değişikliği konusunda Türkiye’de ve uluslararası düzeyde yaşananları aşağıda bulabilirsiniz.

Bu hafta hem Türkiye’yi hem de dünyayı ilgilendiren önemli raporlar ve analizler yayımlandı. Bu çalışmaların başında ise İklim Haber olarak hazırladığımız analiz geliyor. Üzerinde çok düşünülmesi gereken iklim değişikliği konusunda Türkiye’de neler yapıldı, neler yapılacak? İklim Haber olarak iklim değişikliğinin olumsuz etkileri ile daha sık yüzleştiğimiz bu günlerde Avrupa’dan Türkiye’ye yerelde iklim değişikliğine uyum konusuna odaklanıp iki bölümlük bir yazı dizisi hazırlamıştık. Yazı dizimizin ilk bölümünde genel çerçeveyi çizip bazı rakamları ortaya koyduk. Bu bölümde daha çok Türkiye özeline odaklanıp bazı gelişmeleri ve örnekleri sizlerle paylaşıyoruz.

Türkiye binek araç pazarındaki en son gelişmeleri özetleyen ve vergi sistemini optimize etmeye yönelik daha fazla araştırma için temel oluşturan yeni bir araştırmaya göre 16 yaşından büyük binek araçlar, Türkiye’deki toplam karbondioksit emisyonunun yaklaşık %40’ını, toplam azot oksit (NOx) emisyonunun ise %67’sini üretiyor, ancak toplam Motorlu Taşıtlar Vergisi (MTV) gelirine %10’dan daha az katkıda bulunuyor.

Royal Dutch Shell Plc tarafından yayımlanan yeni bir rapordaki bulgular da, şirketin lobicilik gruplarıyla olan ilişkisinin iklim değişikliği konusundaki çalışmalarına zarar verip vermediğini ele alıyor. Shell’in iklim değişikliği konusundaki konumu, parçası olduğu ticaret birliklerinin yaklaşık yarısı ile uyumsuz. Aralarından biriyle olan anlaşmazlık ise o kadar ciddi ki şirket gelecek yıl üyeliğini sonlandıracak.

Küresel Ölçekte Kömür Yatırımlarındaki Düşüş Devam Ediyor

Bir ülkenin iklim değişikliğine ve diğer küresel zorluklara karşı kırılganlığını, o ülkenin dayanıklılığını artırmaya ne derece hazır olduğu ile birlikte özetleyen ND-GAIN’in ( Notre Dame Global Adaptation Initiative) 4 Mart 2019 tarihli güncellemesine göre Türkiye 181 ülke arasında 46. sırada yer alıyor. Türkiye aynı zamanda kırılganlık listesinde 21. , hazır olma listesinde ise 61. sırada bulunuyor.

Küresel Enerji İzleme Merkezi (Global Energy Monitor), Greenpeace ve Sierra Club tarafından yayımlanan rapor ise dünya genelinde kömürlü termik santral gelişiminde üç yıldır süregelen düşüşe dikkat çekiyor. Beşincisi yayımlanan Yükseliş ve Çöküş 2019: Küresel Kömürlü Termik Santral Stoku Takibi raporu, kömürlü termik santralların yıllık analizini içeriyor. Raporun sonuçları, yeni işletmeye alınan kömürlü termik santrallarda geçen senenin proje stokuna kıyasla %20 (önceki üç yılda %53), inşaat aşamasındaki santrallarda %39 (önceki üç yılda %84) ve ön lisans-lisans süreçlerindeki santrallarda %29’luk (önceki üç yılda %69) düşüş gösteriyor.

Ardı ardına yayımlanan raporların ve analizlerin yanı sıra iklim değişikliği ve enerji alanlarında öne çıkan diğer başlıklar ise şu şekilde sıralanabilir:

Avrupa Parlamentosu (AP) sürdürülebilir varlıklar için önerilen bir sınıflandırmayı oylayarak nükleer enerjinin finansal piyasalarda yeşil onay damgası almaması için oy kullandı. Parlamentoda oylanan metin aynı zamanda fosil yakıtları ve gaz altyapısını AB’nin önerilen yeşil finans taksonomisi kapsamından çıkarıyor ki buradaki hedef, yatırımları kirleten endüstrilerden temiz teknolojilere aktarmak.

IPCC Üçüncü Çalışma Grubu İskoçya’da Bir Araya Geldi

Sabancı Üniversitesi bünyesinde faaliyet gösteren politika araştırma merkezi İstanbul Politikalar Merkezi (İPM), Türkiye-Avrupa arasındaki akademik, politik ve sosyal bağları güçlendirmeyi hedefleyen İPM–Sabancı Üniversitesi–Stiftung Mercator Girişimi, “Türkiye’de Binek Otomobillerden Kaynaklanan Emisyonların Azaltılması: Vergilendirme Politikalarının Rolü” konulu çalıştaya ev sahipliği yaptı.

Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli’nden (IPCC) uzmanlar, Üçüncü Çalışma Grubu’nun 6. İklim Değişikliği Değerlendirme Raporu’na katkı sunacak çalışmalarını başlatmak üzere 1-5 Nisan 2019 tarihleri arasında İskoçya’nın Edinburgh kentinde toplandılar.

TEMA Vakfı, Eskişehir Milletvekili Nabi Avcı’nın Alpu Termik Santral Projesi ile ilgili yaptığı açıklamanın ardından proje sahibinden ve Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı’ndan projenin iptali ile ilgili resmi açıklamanın yapılmasını talep etti.

ABD’de Public Library of Science tarafından yayımlanan araştırmada, bilim insanları, iklim değişikliği ve sıcaklıkların artması nedeniyle 2080 yılına kadar 1 milyardan fazla kişinin sivrisinekler yoluyla bulaşan hastalıklara maruz kalabileceği uyarısı yaptı.

“İklim için okul grevi” eyleminin yaratıcısı Greta Thunberg, Dünya Otizm Farkındalık Günü için sosyal medyadan açıklama yaptı. Greta, “Teşhisim olmasaydı yaptıklarımı yapamazdım” dedi.

Birleşmiş Milletler (BM) iklim değişikliği, çatışma ve ekonomik istikrarsızlığın dünya genelinde 113 milyon kişi için gıda sıkıntısına neden olduğunu söyledi.