Türkiye, “Yeni Kömüre Hayır” Eylem Çağrısı kapsamında “Yeni Kömüre Hayır” kararını açıklamaya davet edilen öncelikli ülkeler arasında yer alıyor.
25 ülke ve AB “Yeni Kömüre Hayır” Eylem Çağrısı ile tüm ülkelere gelecek yıl COP30’dan önce güncellenmesi gereken Ulusal Katkı Beyanlarına (NDC) yeni kömür taahhüdü eklememe çağrısında bulundu.
Günün dikkat çeken ülkesi, ilk kez yeni kömürlü termik santraller inşa etmeyeceğini taahhüt eden Avustralya oldu. Avustralya, Endonezya’dan sonra dünyanın en büyük ikinci kömür ihracatçısı. Avustralya’nın yeni kömür santralı yapmama taahhüdünden sonra, OECD ülkeleri içerisinde sadece Japonya ve Türkiye hâlâ yeni kömür santralı inşa eden ülkeler olarak yer alıyor.
Kömür Sonrası Enerji İttifakı (Powering Past Coal Alliance, PPCA) işbirliğiyle yapılan çağrı, dönüşüm için gerekli olan finansmanın sağlanmasında, yeni kömür yapılmayacağına dair verilecek kararların yatırımcılar nezdinde çok etkili olduğunun altını çiziyor.
Türkiye de eylem çağrısı kapsamında “Yeni Kömüre Hayır” kararını açıklamaya davet edilen öncelikli ülkeler arasında yer alıyor.
Sürdürülebilir Ekonomi ve Finans Araştırmaları Derneği (SEFiA) Direktörü Bengisu Özenç, “Türkiye’nin bundan tam 1 ay önce açıklamış olduğu güneş ve rüzgar kurulu gücünü 2035’e kadar 4 katına çıkarma hedefi, önümüzdeki dönemde enerji arzına eklenecek yeni bir termik kapasitesine ihtiyaç duyulmayacağını açıkça ifade ediyor. Yenilenebilir enerji alanındaki bu ilerlemeyi memnuniyetle karşılarken, Türkiye’nin ‘Yeni Kömüre Hayır’ çağrısına destek vererek enerji dönüşümünün yönü konusundaki kararlılığını göstermesini ve uluslararası iklim diplomasisinde güç kazanmasını bekliyoruz” dedi.
Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli (IPCC), 1,5 derece ve hatta 2 dereceye uyumlu bir patikada yeni ve karbon tutma teknolojisine sahip olmayan termik santrallara yer olmadığını açıkça ortaya koymuş olsa da, kömür kapasitesi geçen yıl %2 oranında arttı.
Ülkeler ayrıca, işçilerin ve toplulukların geride bırakılmamasını sağlamaya yardımcı olan 1,5°C ile uyumlu adil ve eşitlikçi geçişlerin önemini kabul etti. Ulusal iklim planları, Uluslararası Çalışma Örgütü’nün “Herkes için çevresel olarak sürdürülebilir ekonomilere ve toplumlara doğru adil bir geçiş için Kılavuz İlkeler”inin önemini kabul ederek, etkili sosyal diyalog ve paydaş katılımı da dahil olmak üzere, temiz enerji geçişleri sırasında savunmasız toplulukları ve çalışanları destekleyecek.
Eylem Çağrısını başlatan ülkeler Angola, Avusturya, Avustralya, Belçika, Kanada, Kolombiya, Kıbrıs, Çek Cumhuriyeti, Danimarka, Dominik Cumhuriyeti, Etiyopya, Fransa, Almanya, İtalya, Malta, Fas, Hollanda, Norveç, Slovakya, Slovenya, İsveç, Uganda, Birleşik Krallık, Uruguay, Vanuatu ve Avrupa Birliği’nden oluşuyor.
Eylem Çağrısı, karbonu tutulmamış kömür enerjisinin hızla kullanımdan kaldırılmasını amaçlayan Kömür Sonrası Enerji İttifakı (Powering Past Coal Alliance, PPCA) işbirliğiyle geliştirildi. Destek veren ülkelerden 24’ü PPCA üyesi.
