Küresel rapora göre sığır eti, soya, palm yağı ve nikele olan talep, ormansızlaşmanın 2030’a kadar durdurulmasına engel oluyor.
Bir analiz, küresel ormanların tahribatının 2023’te arttığını ortaya koydu. Aralarında Türkiye’nin de olduğu 140 ülke üç yıl önce on yıl sonuna kadar ormansızlaşmayı durdurma sözü vermişti ancak veriler o zamandan bu yana ormansızlaşmanın daha yüksek olduğunu gösteriyor.
Araştırmacılar, ormanların giderek daha fazla tahrip edilmesinin, iklim krizini ve dünya çapında büyük yaban hayatı kayıplarını durdurma hedefini engellediği konusunda uyarıyor.
Çoğu ülke, 2021’deki BM COP26 iklim zirvesinde 2030 sıfır ormansızlaşma taahhüdünü desteklemişti. Araştırma ve sivil toplum kuruluşlarından oluşan bir koalisyon tarafından hazırlanan 2024 orman beyanı değerlendirmesi, 2018 ile 2020 arasındaki ortalama ormansızlaşmaya ilişkin bir temel kullanarak hedefe yönelik ilerlemeyi değerlendirdi.
Rapora göre 2023 yılında yaklaşık 6,4 milyon hektar orman yerle bir edildi. Yol yapımı, ağaç kesimi ve orman yangınları nedeniyle 62 milyon hektar orman zarar gördü. Endonezya ve Bolivya’da, siyasi değişiklikler ve zengin ülkelerde sığır eti, soya, palmiye yağı, kağıt ve nikel gibi emtialara yönelik talebin devam etmesi nedeniyle ormansızlaşmada ani artışlar yaşandı.
Araştırmacılar, ormansızlaştırmaya yönelik gönüllü girişimlerin işe yaramadığını, güçlü düzenlemelerin ve ormanların korunması için daha fazla finansmana ihtiyaç duyulduğunu söyledi.
Rapor, Başkan Luiz Inácio Lula da Silva’nın yeni hükümetinin ormansızlaşmayı ilk yılında %62 oranında azalttığı Brezilya Amazon’unda parlak bir noktaya dikkat çekti.
Climate Focus araştırma grubunun danışmanı ve raporun başyazarı Ivan Palmegiani, “Küresel olarak ormansızlaşma on yılın başından bu yana iyileşmek yerine daha da kötüleşti” derken şöyle devam etti: “Ormansızlaştırmayı sona erdirmek için kritik küresel son tarihe yalnızca altı yıl kaldı ve ormanlar endişe verici oranlarda kesilmeye, bozulmaya ve ateşe verilmeye devam ediyor. Rotayı düzeltmek, tüm ülkelerin bunu öncelik haline getirmesi ve özellikle sanayileşmiş ülkelerin aşırı tüketim düzeylerini ciddi şekilde yeniden gözden geçirmesi ve orman ülkelerini desteklemesi durumunda mümkün.”
Climate Focus’un kıdemli danışmanı ve raporun ortak yazarı Erin D. Matson ise doğru koşullar sağlandığında ülkelerin büyük ilerleme kaydettiğini hatırlatırken, “Ekonomik veya politik koşullar değişirse orman kaybındaki artış veya düşüş tersine çevrilebilir. Bu etkiyi Endonezya ve Bolivya’daki ormansızlaşmanın hızla artmasında görüyoruz. Hedeflere ulaşmak için, orman korumasını politik ve ekonomik kaprislerden muaf hale getirmeliyiz” diye konuştu.
